pomoc ballada co to jest →
Definicja ballada krzyżówka. Co oznacza Xączący cechy trzech rodzajów literackich. W zależności od co znaczy.

Czy przydatne?

Definicja BALLADA

Co znaczy BALLADA: Gatunek mieszany, ?Xączący cechy trzech rodzajów literackich. W zależności od stopnia natężenia poszczególnych cech odznacza się balladę liryczną, epicką i dramatyczną. W utworach będących klasycznymi realizacjami tego gatunku obserwuje się jednak tendencję do zachowania względnej równowagi i proporcji między elementami wszystkich rodzajów. Poetykę ballady ustala nie tylko synkretyzm rodzajowy, lecz również obecność pierwiastków fantastycznych i baśniowych i związki z kulturą ludową. Liryzm ballady to w warstwie formalnej wyraźna rytmizacja i "śpiewność" tekstu ( refren, rym, paralelizm), a w warstwie treści - akcent na sferę przeżyć duchowych bohaterów i eksponowanie osobistego zaangażowania uczuciowego narratora w opisywane wypadki. Żywioł epicki funkcjonuje w balladzie w pierwszej kolejności pod postacią zdecydowanie zarysowanej fabuły, regularnie wzbogacanej o wątki sensacyjne z elementami fantastyki. To jest zwykle fabuła jednowątkowa, wolna od dygresji, ograniczona do najistotniejszych wydarzeń decyzyjnych o przebiegu akcji. Ballada nie ma ambicji epickiej panoramy świata. Bieg wypadków jest przedstawiany w sposób wybiórczy i fragmentaryczny, a luki fabularne nie tylko nadają akcji tempa, lecz również pogłębiają nastrój tajemniczości i niesamowitości. Czytelnik jest zwykle wprowadzany w centrum wydarzeń kulminacyjnych, o poprzedzających je wypadkach narrator mówi mało, ograniczając się jedynie do faktów, które doprowadziły bezpośrednio do prezentowanej sytuacji. Fragmentaryczność fabuły regularnie jest uzasadniana niewiedzą narratora, cząstkowością posiadanych przezeń informacji, do czego otwarcie się przyznaje: Młody jest strzelcem w tutejszym borze, Kto jest dziewczyna?- ja nie wiem. Skąd przyszła?- darmo śledzić kto pragnie; Gdzie uszła?- nikt jej nie zbada. - tak prezentuje bohaterów narrator ballady ¦witezianka A. Mickiewicza. Fabuła zmierza do efektownego, najczęściej tragicznego końca. Oczyszczenie fabuły z wątków pobocznych wiąże się ze metodą prezentacji bohaterów. Ich sylwetki także zostają zredukowane do głownych przedmiotów charakterystyki zewnętrznej i wewnętrznej. Kryterium wyboru stanowi związek zachowań bohaterów z postępem akcji utworu, czytelnik ballady otrzymuje wiedzę tylko o tych cechach wizerunku i działań bohaterów, które mają wpływ na przebieg wydarzeń. Bohaterzy ballady regularnie reprezentują przeciwstawne stanowiska i postawy, są celowo antagonizowani, co nie pozostaje bez znaczenia dla wyrazistości i jaskrawości ich obrazu. Taka kreacja bohatera - działającego, podejmującego decyzje, wpływającego na obrót wypadków - zbliża balladę do dramatu. Elementem dramatycznym jest również dialog bohaterów, regularnie wpisywany w strukturę ballady. Na uwagę zasługuje także balladowy narrator, w sytuacji którego trudno mówić o jednym, sprecyzowanym modelu. Narrator ballady bądź skrywa się kompletnie za światem przedstawionym, a jego rola ogranicza się wyłącznie do prezentacji wydarzeń (na przykład w Pani Twardowskiej A. Mickiewicza), bądź także jest wyraźnie zarysowanym elementem owego świata z prawem komentarza i oceny wypadków (na przykład w balladzie Romantyczność tegoż). Ujawnienie się narratora wiąże się zwykle z następnym rozróżnieniem: pochodzi on ze świata, o którym opowiada, albo jest kimś z zewnątrz, kto był jedynie przypadkowym świadkiem opowiadanej historii. W obu wypadkach narrator jest zawsze po stronie wynikających z utworu moralnych prawd i zasad postępowania. Podobnie jak lud - następny istotny obiekt świata przedstawionego ballady. Ludowość ballady nie ogranicza się jednak tylko do funkcji tła i rekwizytu. Społeczność wiejska jest strażnikiem norm obyczajowych, które są równocześnie miernikami oceny bohaterów i ich czynów. Ludowy rodowód narratora ujawnia się w języku jego stosunku. Również sama fabuła ballady jest regularnie rezultatem inspiracji ludowymi podaniami i baśniami. O związkach ballady z folklorem i kulturą ludową decyduje wreszcie sam rodowód gatunku, który w początkach swojego istnienia funkcjonował wyłącznie w formie oralnej, krążąc poza oficjalnym nurtem twórczości literackiej. Ballada nawiązuje do swych korzeni przez stylizację tekstu na poświęconą dla szerokiego kręgu odbiorców, nieliteracką "pieśń gminną", prezentującą pierwotny, jest to naturalny i szczery sposób pojmowania i odczuwania świata. Gatunkowym pierwowzorem ballady była duma (rozpowszechniona w XVIII wieku), z której ballada przejęła liryczny odcień wypowiedzi poetyckiej, nastrój niesamowitości i grozy (tak zwany duma grozy, na przykład Alondzo i Helena J.U. Niemcewicza), ambicje wzruszenia odbiorcy (duma sentymentalna) i zabiegi stylizacyjne mające stwarzać wrażenie prostoty i prymitywizmu. Moment największej popularności ballady w poezji polskiej przypada na wiek XIX. Otwierają go, wydane w roku 1822, Ballady i romanse A. Mickiewicza - cykl, który nie tylko spopularyzował balladę, lecz również na stałe wpisał się w żywotne i inspirujące obszary tradycji literackiej, stając się tekstem, do którego nawiązuje, przez kontynuację albo zaprzeczenie, każda nowa realizacja tego gatunku. Rola, jaką Ballady i romanse odegrały w poezji polskiej, wiąże się z faktem, że są one świadectwem przełomu epok: oświeceniowa wizja świata logicznego, uporządkowanego zostaje zburzona przez wprowadzenie doń wstrząsających wydarzeń i fantastycznych postaci, "mędrca szkiełko i oko" z ballady Romantyczność, zostaje zdystansowane poprzez "czucie i wiarę". O kierunku rozwoju ballady w jej warstwie tematycznej zadecydowała przypadek polityczna państwie. Wiąże się z nią nasycenie tekstów balladowych tematyką patriotyczną, socjalną i historyczną (na przykład ¦mierć pułkownika A. Mickiewicza). Realizm bierze górę nad fantastyką, zaangażowanie w kwestie bieżące staje się ważniejsze niż dociekanie prawd filozoficznych i uniwersalnych. Oscylacja ballady w kierunku realizmu zadecydowała o jej związkach z gawędą (na przykład Pocztylion W. Syrokomli). Z gawędy do ballady przenika koncepcja narracji i narratora - prostego człowieka, który potocznym językiem opowiada o zdarzeniach, gdzie sam uczestniczył albo których był świadkiem. Gawędowy charakter narracji przejawia się w częstych zwrotach do odbiorcy, licznych prozaizmach i prowincjonalizmach, powtórzeniach, wtrąceniach, zdaniach urywanych z wyrażeniami w funkcji fatycznej. Przedmioty kultury wsi zostają zastąpione rekwizytami ze świata szlacheckich dworków i zaścianków. Następne epoki literackie wprowadzają do ballady przedmioty typowe dla swoich poetyk: pozytywizm położył nacisk na pierwiastki socjalne i zredukował tkankę sentymentalną, Młoda Polska wniosła symbolizm i baśniowość i rozbudowała psychologiczny wizerunek bohaterów. Z prawdziwym renesansem gatunku mamy do czynienia w twórczości B. Leśmiana. Na specyfikę ballady leśmianowskiej złożona jest: śmiałe operowanie obrazami brzydoty i kalectwa, wątki i postacie baśniowe, fantastyczne inspirowane zarówno twórczością ludową, jak i skrajnie oryginalną wyobraźnią autora, plastyczność i drobiazgowość opisu świata przedstawionego, synestezja, nasycenie obrazu barwą i dźwiękiem, rytmiczność i dokładność rymu. Przedstawiona dzięki takich środków opowieść niesie ze sobą głębokie treści egzystencjalne i filozoficzne naznaczone wyraźnym śladem osobowości twórczej i artystycznej autora. W poezji powojennej ballada jest gatunkiem realizowanym okazjonalnie (Ballada Cz. Miłosza, Ballada od rymu M. Białoszewskiego). W obrębie kultury nieoficjalnej jej współczesnym wariantem jest ballada podwórzowa (na przykład ballady warszawskiego barda S. Grzesiuka), do konwencji której nawiązuje Celina S. Staszewskiego, realizowana poprzez zespół Kult. IGW BIBLIOGRAFIA: Ballada polska. Opr. i wstęp Cz. Zgorzelski, I. Opacki. Wrocław 1962; J. Jagiełło: Ballada ludowa. Wrocław 1975; I. Opacki: Ewolucje balladowej opowieści. Zagadnienie narratora i narracji w balladzie lat 1822-1920. Lublin 1961; I. Opacki: Ballada literacka. Opis gatunku. [w:] Odwrócona elegia. Katowice 1999; A. Majcher: Wyznaczniki gatunkowe współczesnej polskiej ballady (1939-1969). Próba typologii. "Zagadnienia Rodzajów Literackich" 1993, z. 1/3
Co znaczy BUKOLIKA:
Porównanie Zobacz sielanka ballada co znaczy.
Krzyżówka BOHATER LITERACKI:
Dlaczego Zobacz postać literacka ballada krzyżówka.
Co to jest BARTHES´A ROLANDA PRZYJEMNO¦Ć TEKSTU:
Jak lepiej Zobacz Przyjemność tekstu R. Barthes´a ballada co to jest.

Czym jest BALLADA znaczenie w Leksykon definicja literatura B .

  • Dodano:
  • Autor: