Definicja Powstanie Listopadowe

Co znaczy POWSTANIE LISTOPADOWE: pol. stworzenie nar. przeciw Rosji (29 XI 1830-X 1831); akcja zbrojna została przyspieszona na skutek przygotowań cara do użycia armii Królestwa Pol. przeciw rewolucjom franc. i belgijskiej; stworzenie opracowane poprzez spisek podchorążych pod wodzą por. P. Wysockiego, rozpoczęte zostało w Warszawie atakiem na Belweder; 5 XII gen. J. Chłopicki ogłosił się dyktatorem; pod wpływem recenzji publicznej i lewicy powstańczej ( Towarzystwo Patriotyczne (2)) 18 XII sejm uznał stworzenie za nar., a 25 I 1831 zdetronizował Mikołaja I; sejm utrzymał monarchię konstytucyjną, władza wykonawcza należała do Rządu Narodowego; w II 1831 ofensywa wojsk ros. (115 tys. pod wodzą Dybicza) na Warszawę została powstrzymana w bitwie pod Grochowem; w przekonaniu planu I. Prądzyńskiego armia pol. dowodzona poprzez J. Skrzyneckiego przeszła do ofensywy; zwycięskie bitwy pod Wawrem nad Gejsmarem, Dębem Ogromnym nad Rosenem (30 i 31 III) i Iganiami (10 IV) nie zostały wykorzystane; nast. ofensywa pol. została powstrzymana po przegranej bitwie pod Ostrołęką, był to przełomowy okres wojny pol.- ros.; wprawdzie powiodło się spowodować stworzenia na Litwie, Białorusi, Ukrainie i Wołyniu w poł. 1831, lecz błyskawicznie zostały one stłumione; 11 VIII sejm odebrał dowództwo Skrzyneckiemu i powierzył je gen. H. Dembińskiemu; brak sukcesów i bierność dowództwa wojsk. spowodowały niezadowolenie ludności Warszawy, 15 VIII wdarto się do więzień i powieszono kilkudziesięciu aresztowanych w nich szpiegów i generałów podejrzanych o zdradę; 17 VIII sejm powołał na prezesa rządu gen. J. Krukowieckiego, który dążył do rokowań z Rosjanami i uspokojenia ulicy; Krukowiecki wysłał korpus G. Ramorina na prawy brzeg Wisły, by rozbił wojska ros., cała operacja skończyła się niepowodzeniem; w X 1831 armia pol. pod wodzą gen. M. Rybińskiego przekroczyła granicę pruską. Był to koniec stworzenia