Definicja DRAMAT - TYPY POSTACI

Co znaczy DRAMAT - TYPY POSTACI: W XVIII wieku D. Diderot wypowiadając się o istocie teatru i aktorstwa stwierdził, Iż cechy charakterystyczne postaci dramatu należy widzieć jako połączenie trzech różnych stanów istnienia. Pierwszy to realny człowiek, "człowiek natury" żyjący w realnym świecie, zachowując się jak zwyczajny człowiek, pracujący, uczący się, nie mający świadomości związku z jakąkolwiek teatralnością życia. Druga postać to kreacja powstała w wyobraźni dramaturga, który kształtuje określony typ i schemat człowieka, używany potem w postaciach napisanego dramatu. Zaś trzecia to już konkretna postać roli, a więc jednokrotna, pojawiająca się raz za wspólnie, odegrana poprzez aktora sprawa teatralna. Niektórzy teatrolodzy uważają, Iż pojawia się jeszcze czwarty obiekt, nieodłączny w odbiorze bohaterów dramatu - to jest postać w recepcji widza. Na każdą z postaci literackich dramatu trzeba więc patrzeć jak na figurę, gdzie przecinają się przedmioty, owe różnorodne cechy. W wielości postaci utworu dramatycznego, pośrodku rozwijania się akcji utworu, zawiązywania się intryg, spotkań bohaterów, narastania scen, odsłon i aktów różnicują się wszelakie sylwetki bohaterów literackich. Osoba dramatu, wokół której zawiązuje się cała albo większa część akcji dramatu, ustalana bywa jako postać kluczowa dramatu, zwana także bohaterem utworu. Inne postacie, które uzupełniają czynności dramatu, zaliczane zostają do postaci drugoplanowych, zwanych odmiennie postaciami drugoplanowymi, stojącymi w tle postaci głównej, i uczestniczą tylko w nie wszystkich elementach, wątkach i zdarzeniach dramatu. Trzeci rodzaj postaci to bohater epizodyczny, ukazujący się raz, tylko na marginesie zasadniczych działań na scenie albo w dziele literackim, mający do wypowiedzenia tylko kilka słów, krótką kwestię albo pojawiający się jako milcząca postać. Zwrócić uwagę należy na regularnie pojawiający się w utworach literackich i dramatach scenicznych pomysł kreowania poprzez autora postaci już w samym tytule utworu, co szczególnie nastawia czytelnika i widza na te wybrane figury, na ich imiona, a poprzez to bywają one traktowane jako kluczowe postacie dramatu, innym wspólnie jako pewne rodzaje literackie. Jest tak chociażby w wielu dramatach Szekspira Romeo i Julia, Juliusz Cezar, Władca Lear. Powstały w ten sposób ustalenia zaczerpnięte z zachowań bohaterów - mówi się zatem na przykład o "hamletyzmie", "świętoszkowatości". Z innego punktu widzenia postacie literackie możemy podzielić z racji na dydaktyczne cechy przekazu widoczne w ich postawach, w krytycznych przypadkach przedstawionych w toku dramatu. Pojawiają się wtedy bohaterzy pozytywni i bohaterzy negatywni. Dwójkowy podział na dobrych i złych uwikłanych w czynności dramatyczne dominuje w utworach dydaktycznych, nastawionych szczególnie na przekaz o moralizatorskich i pouczających cechach (por. dydaktyzm w poezji). Mówimy również o postaciach dramatu, które wyróżniają się w czasie odgrywanych scen dzieła, które stwarzają i kreują przebieg wszelkich zachowań i zdarzeń, są ruchliwymi, zawsze widocznymi, sprawczymi figurami dramatu, mówimy o nich, Iż są postaciami czynnymi, z kolei te, które są raptem zdeterminowane poprzez zdarzenia, nie mając żadnego albo znikomy wpływ na postęp akcji dramatu, to postacie pasywne. Współcześnie - najwyraźniej widać to w teatrze absurdu - postaciami pasywnymi i postaciami czynnymi, lecz również postaciami kluczowymi i drugoplanowymi, mogą być rekwizyty uważane przedtem tylko za przedmioty wystroju i scenografii. Książki, walizki, bibeloty awansują do rangi pełnoprawnych postaci scenicznych i przyjmują ich cechy i role. Role aktorskie przejmuje element, nieożywiony rekwizyt. W tytułach dzieł dramatycznych pojawiają się nazwy narzędzi, biżuterii, powszednich elementów życia codziennego. Por. absurd, dramat - akcja, dramat - dzieje rodzaju, dramat - formy wypowiedzi, dramat - rodzaje postaci. MS