Postacie historyczne, biografia na P

• Kim był EMILIA PLATER Co zrobił listopadowego, walczyła w oddziale partyzanckim na Żmudzi; potem w oddziale gen. D. Chłapowskiego i korpusie gen. A. Giełguda; zmarła próbując przedostać się plater emilia.
• Kim był WŁADYSŁAW PLATER Co zrobił polityk emigracyjny, dziennikarz; 1864 agent Rządu Nar. w Szwajcarii; 1870 zorganizował na zamku w Rapperswilu Muzeum Nar. Pol., którym kierował do Zgonu plater władysław.
• Kim był ARYSTOKLES WŁAŚC PLATON Co zrobił Atenach, uczeń Sokratesa, założył swoją szkołę ( Akademia), stworzył koncepcję filoz. ustalaną mianem platonizmu, rozwijaną poprzez sporo stuleci. Twierdził platon, właśc. arystokles.
• Kim był PLEBEJUSZE Co zrobił Rzymie nie posiadająca początkowo, w odróżnieniu do patrycjuszy, pełni praw obywatelskich. W momencie republiki podjęli trwającą 2 wieki walkę plebejuszy z plebejusze.
• Kim był GÓRNOŚLĄSKI PLEBISCYT Co zrobił wersalskim, odbyty 20 III 1921 na terenie objętym kontrolą Międzysojuszniczej Komisji Rządzącej i Plebiscytowej wspomaganej poprzez oddziały franc., wł. i bryt plebiscyt górnośląski.
• Kim był PLEBISCYT NA WARMII, MAZURACH I POWIŚLU Co zrobił wersalskim odbył się 11 VII 1920. Miał zadecydować o przyszłości tych ziem. Wobec równoległej wojny pol.-bolszewickiej tylko 3,4% głosów padło za podłączeniem plebiscyt na warmii, mazurach i powiślu.
• Kim był PERMISYWIZM Co zrobił w. postawa społ.-moralna pobłażliwa wobec kontrowersyjnych poglądów i zachowań, dająca sposobność swobodnego wyboru, pozostawiająca swobodę decyzji permisywizm.
• Kim był SCIPIONE PIATTOLI Co zrobił ksiądz, Włoch w służbie Stanisława Augusta Poniatowskiego, współredaktor Konstytucji 3 maja piattoli scipione.
• Kim był PLEBS Co zrobił Europie najuboższa warstwa ludności miast, pozbawiona praw i obywatelstwa miejskiego, bez wpływu na życie polit., tworzyli ją: część czeladników, służba plebs.
• Kim był STARSZY PLINIUSZ Co zrobił zachowała się jego Historia naturalna, dzieło encyklopedyczne, gdzie zawarł ówczesną wiedzę geogr., przyrodniczą, etnograficzną i antropologiczną. Zginął w pliniusz starszy.
• Kim był PODANIE Co zrobił opowiadanie ludowe powiązane z jakimś regionem o wydarzeniach i postaciach legendarnych podanie.
• Kim był KOSMOSU PODBÓJ Co zrobił kosmicznej poprzez człowieka zapoczątkowane wystrzeleniem poprzez ZSRR pierwszego sztucznego satelity Ziemi 4 X 1957. Największy udział miały w nim ZSRR i USA podbój kosmosu.
• Kim był PODDAŃSTWO Co zrobił forma prawnego uzależnienia chłopów od pana, mogła występować w kilku niewykluczających się wymiarach: p. osobiste (zw. niewolą chłopską) czyniło z pana poddaństwo.
• Kim był PODOLACY Co zrobił konserwatystów wschodniogalic.; ugrupowanie polit. istniejące od lat 60. XIX w. do 1918; opowiadali się za autonomią Galicji, przeciwstawiali się ukr. ruchowi podolacy.
• Kim był PODOLE Co zrobił od Dniestru i pd. od Wołynia. Początkowo księstwo ruskie. Od 1366 część zach. w granicach Polski, wsch. później obiektem sporu z Litwą do 1569. Od XV w podole.
• Kim był PRYMAS Co zrobił w Kościele katol. - arcybp będący zwierzchnikiem Kościoła w regionie danego państwie prymas.
• Kim był ADRIANOPOLSKI POKÓJ Co zrobił 1828-29); Turcja uznała niepodległość Grecji, której królem został Otton Wittelsbach, książę bawarski; Serbia uzyskała gwarancję autonomii wewn.; pokój pokój adrianopolski.
• Kim był POKÓJ BOŻY, TREUGA DEI Co zrobił środowiska kościelne od końca IX w. zakaz prowadzenia działań wojennych pomiędzy feudałami niezależnie od czasu wojny. Celem p.B. było podniesienie pokój boży, treuga dei.
• Kim był BRZESKI POKÓJ Co zrobił Brześciu Litewskim (nad Bugiem) pomiędzy Rosją radz. a krajami centralnymi (Niemcami i Austro-Węgrami) 3 III 1918. Przez wzgląd na podpisaniem w tymże mieście pokój brzeski.
• Kim był RYSKI POKÓJ Co zrobił wojnę pol.-bolszewicką zawarty 18 III 1921 w Rydze pomiędzy Polską a Rosją radz. i Ukrainą radz. Granicę wsch. Polski na północy wyznaczała rz. Dźwina, a na pokój ryski.
• Kim był LUDOWA POLSKA Co zrobił 1944, stosowana zamiennie z obowiązującą oficjalnie od konstytucji 1952 nazwą oficjalną Polska Rzeczpospolita Ludowa (akronim PRL, po 1989 również Peerel polska ludowa.
• Kim był POT POL Co zrobił maoistycznych Czerwonych Khmerów w Kambodży. Komunist. dyktator tego państwie w latach 1975-79 obalony poprzez interwencję wietn. W okresie jego rządów pol pot.
• Kim był POLSKI KORPUS PRZYSPOSOBIENIA I ROZMIESZCZENIA Co zrobił poprzez rząd bryt. w 1946 w celu przygotowania byłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie do cywilnego życia na emigracji w W. Brytanii albo jej polski korpus przysposobienia i rozmieszczenia.
• Kim był LUDOWY ZWIĄZEK POLSKI Co zrobił 1904 w Królestwie Pol.; opowiadał się za autonomią Królestwa Pol. (spolszczenie szkolnictwa, administracji i sądownictwa); w momencie rewolucji 1905-07 zbliżył polski związek ludowy.
• Kim był 1926 MAJOWY PRZEWRÓT Co zrobił dokonanego poprzez J. Piłsudskiego 12 V 1926. Oddziały mu wierne, zebrane na manewry w rejonie Warszawy, wkroczyły do stolicy i gdy rząd W. Witosa mimo przewrót majowy 1926.
• Kim był SZKOLNA MACIERZ POLSKA Co zrobił założone w Warszawie w 1905 między innymi poprzez H. Sienkiewicza, A. Osuchowskiego i I. Chrzanowskiego; zjednoczyła wszystkie dotąd sekretne poczynania polska macierz szkolna.
• Kim był POLITYKA Co zrobił tygodnik społ.-polit. ukazujący się w Warszawie od 1957, wyrażający przekonania liberalnej frakcji w PZPR. Od 1990 niezależny "polityka".
• Kim był POLITYKA RADZIECKA NA WSCHODNICH ZIEMIACH RZECZYPOSPOLITEJ Co zrobił wyborach i odpowiednich uchwałach zgromadzeń ludowych włączono te ziemie do ZSRR jako Zachodnią Ukrainę i Zachodnią Białoruś. Początkowo kokietowano Polaków polityka radziecka na wschodnich ziemiach rzeczypospolitej.
• Kim był CZAROWNICE NA POLOWANIE Co zrobił koloniach z angielskiego: w Ameryce Pn. późnośredniow. i wczesnonowoż. (do około poł. XVIII w.) zdarzenie społ. opierające na demaskowaniu i skazywaniu w "polowanie na czarownice".
• Kim był NAUK AKADEMIA POLSKA Co zrobił ZSRR organizacja naukowa powołana 30 X 1951 (z połączenia Polskiej Akademii Zdolności i Warsz. Tow. Naukowego) teoretycznie w celu koordynowania badań, a polska akademia nauk.
• Kim był LISTOPADOWE POWSTANIE Co zrobił Rosji (29 XI 1830-X 1831); akcja zbrojna została przyspieszona na skutek przygotowań cara do użycia armii Królestwa Pol. przeciw rewolucjom franc. i powstanie listopadowe.
• Kim był ROBOTNICZA PARTIA POLSKA Co zrobił I 1942 w Generalnej Guberni poprzez przysłaną z ZSRR grupę inicjatywną. Głosiła program masowej walki z Niemcami w ścisłej współpracy z ZSRR. Zapowiadała polska partia robotnicza.
• Kim był POLSKA PARTIA SOCJALISTYCZNA-FRAKCJA REWOLUCYJNA Co zrobił rozłamu PPS na starych i młodych , który dokonał się w trakcie rewolucji 1905-06; starzy , skupieni w OB PPS przeciwni masowej akcji proletariatu i ścisłej polska partia socjalistyczna-frakcja rewolucyjna.
• Kim był POLSKA PARTIA SOCJALISTYCZNA-LEWICA Co zrobił rozłamie w PPS, grupująca młodych , zwolenników lewicowego nurtu gotowego do współpracy z socjalistami ros.; w trakcie I wojny świat. opowiedziała się przeciw polska partia socjalistyczna-lewica.
• Kim był POLSKA ZJEDNOCZONA PARTIA ROBOTNICZA Co zrobił XII 1948 na Kongresie Zjednoczeniowym PPR i PPS. W latach PRL była partią dominującą (co zostało wpisane do konstytucji dopiero poprawką z 1976), kierowała polska zjednoczona partia robotnicza.
• Kim był POLSKI KOMITET WYZWOLENIA NARODOWEGO Co zrobił organ władzy wykonawczej mający sprawować rządy w Polsce z ramienia Krajowej Porady Narodowej, powołany 21 VII 1944 w Moskwie. Przewodn. E. Osóbka-Morawski. 22 polski komitet wyzwolenia narodowego.
• Kim był POLSKIE SIŁY ZBROJNE W WIELKIEJ BRYTANII Co zrobił 1939. Początkowo obejmowały gł. marynarkę. Po klęsce Francji w 1940 zaczęto w Szkocji tworzyć I Korpus (wojsk lądowych). W VIII 1940 powstały pierwsze pol polskie siły zbrojne w wielkiej brytanii.
• Kim był LUDOWE STRONNICTWO POLSKIE Co zrobił polit. zał. 28 VII 1895 w Rzeszowie, do 1903 występowała jako Stronnictwo Ludowe; założycielami byli: J. Bojko, J. Stapiński i B. Wysłouch; początkowo w swej polskie stronnictwo ludowe.
• Kim był WINCENTY POPIEL Co zrobił 1862-63 rektor Akademii Duchownej w Warszawie; przeciwny stworzeniu styczniowemu; w latach 1869-75 na zesłaniu w Nowogrodzie; od 1883 arcybp metropolita warsz popiel wincenty.
• Kim był POLSKIE STRONNICTWO LUDOWE PIAST Co zrobił II 1914 wskutek rozłamu w Pol. Stronnictwie Ludowym. Powstało wokół działaczy skupionych przy piśmie Piast . W trakcie I wojny świat. aż do 1917 w NKN. W II polskie stronnictwo ludowe "piast".
• Kim był POLSKIE STRONNICTWO LUDOWE WYZWOLENIE Co zrobił 1915 w Warszawie początkowo pod nazwą Polskie Stronnictwo Ludowe z połączenia mniejszych organizacji. Wydawała pismo Wyzwolenie . W I wojnie świat. związana z polskie stronnictwo ludowe "wyzwolenie".
• Kim był POLSKO-NIEMIECKA DEKLARACJA O NIESTOSOWANIU PRZEMOCY Co zrobił 26 I 1934 w ramach polityki polepszania stosunków Polski z sąsiadami i prowadzonej poprzez J. Piłsudskiego polityki równowagi pomiędzy Niemcami a ZSRR polsko-niemiecka deklaracja o niestosowaniu przemocy.
• Kim był POLSKO-RADZIECKI UKŁAD O PRZYJAŹNI, POMOCY WZAJEMNEJ I WSPÓŁPRACY POWOJENNEJ Co zrobił rządem radz. i Rządem Tymczasowym RP na 20 lat zobowiązywał strony do wspólnej walki z III Rzeszą i ścisłej powojennej współpracy. Został odnowiony w 1965 na polsko-radziecki układ o przyjaźni, pomocy wzajemnej i współpracy powojennej.
• Kim był POMPEJUSZ, GNEJUSZ POMPEJUSZ, ZW. WIELKIM Co zrobił Od 70 przed naszą erą konsul. Anektował Syrię i Palestynę. W latach 60-53 przed naszą erą członek triumwiratu rządzącego Rzymem, w latach 50-48 przed naszą pompejusz, gnejusz pompejusz, zw. wielkim.
• Kim był PIKTOGRAM Co zrobił symbol pisma obrazkowego piktogram.
• Kim był HENRYK PONIŃSKI Co zrobił Centralizacji Poznańskiej, uczestniczył w przygotowaniach do stworzenia; na pocz. II 1846 zdradził policji prus. plany stworzenia i wydał przywódców poniński henryk.
• Kim był IDEOGRAFICZNE PISMO Co zrobił pismo, gdzie symbol (ideogram) odpowiada pojęciu, a nie dźwiękom pismo ideograficzne.
• Kim był POPIWEK Co zrobił podatku od ponadnormatywnych wynagrodzeń wprowadzonego 1 I 1990 poprzez rząd T. Mazowieckiego dla ograniczenia galopującej inflacji popiwek.
• Kim był LUDWIK JAN POPŁAWSKI Co zrobił nar.; w młodości związany z sekretnymi organizacjami spiskowymi działającymi w Warszawie w latach 70. XIX w.; 1893 z R. Dmowskim i Z. Balickim dokonał popławski jan ludwik.
• Kim był JORDAŃSKIE IZRAELSKO POROZUMIENIE Co zrobił 1994 kończący 46-letni stan wojny pomiędzy tymi państwami, regulujący przewarzająca część spornych kwestii. Ustalono między innymi przebieg granic, problem porozumienie izraelsko-jordańskie.
• Kim był PALESTYŃSKIE IZRAELSKO POROZUMIENIE Co zrobił OWP a Izraelem podpisany 13 IX 1993 w Waszyngtonie w obecności prezydenta USA B. Clintona; przewidywał stworzenie Autonomii Palestyńskiej na tak zwany porozumienie izraelsko-palestyńskie.
• Kim był ARTHUR PORT Co zrobił Liaotung w Chinach, strzegący wejścia do zat. Czili, a tym samym dostępu od morza do Tientsinu i Pekinu. Od 1898 dzierżawiony poprzez Rosję, która zbudowała port arthur.
• Kim był GUSTAW POTWOROWSKI Co zrobił zwolennik pracy organicznej; uczestnik stworzenia listopadowego (był adiutantem gen. Chłapowskiego); inicjator zał. Kasyna Gostyńskiego (w 1838-60 jego prezes potworowski gustaw.
• Kim był ADAM POTOCKI Co zrobił 1848 uczestniczył w pracach Komitetu Nar. w Krakowie; poseł do parlamentu wiedeńskiego; 1851-52 więziony poprzez Austriaków; 1851-55 prezes Tow. Rolniczego potocki adam.
• Kim był IGNACY POTOCKI Co zrobił 94 marszałek w. litew.; 1773 czł. Komisji Nauki Narodowej; incjator powołania Tow. do Ksiąg Elementarnych (przewodniczący); 1778-80 stał na czele Porady potocki ignacy.
• Kim był CHOCHOŁOWSKIE POWSTANIE Co zrobił tatrzańskich w Chochołowie 21-23 II 1846 pod wodzą miejscowego organisty J.K. Andrusikiewicza i ks. L.J. Kmietowicza przeciw Austriakom; początkowo chłopi powstanie chochołowskie.
• Kim był SEWERYN POTOCKI Co zrobił czł. ros. Senatu i Porady Państwa; uczestnik wojny pol.-ros. 1792; potem współpracownik Aleksandra I; 1803-17 kurator Charkowskiego Okręgu Naukowego i potocki seweryn.
• Kim był KOSTKA STANISŁAW POTOCKI Co zrobił brat Ignacego; na Sejmie Czteroletnim czołowy działacz stronnictwa patriotycznego, uczestnik wojny pol.-ros. 1792; w Księstwie Warszawskim prezes Porady Stanu potocki stanisław kostka.
• Kim był SZCZĘSNY STANISŁAW POTOCKI Co zrobił Sejmu Czteroletniego stał na czele opozycji magnackiej; przeciwnik reform ustrojowych (w szczególności zniesienia liberum veto i wolnej elekcji); 1792 potocki stanisław szczęsny.
• Kim był POWSTANIA ŚLĄSKIE 1919-21 Co zrobił wielkopol. miały zademonstrować wolę Górnoślązaków przyłączenia do Polski. Już na pocz. 1919 powstała tu Polska Organizacja Wojskowa, przygotowując walki o powstania śląskie 1919-21.
• Kim był POWSTANIE BOKSERÓW 1899-1901 Co zrobił spowodowane poprzez czł. sekretnych stow. (jedno z nich nazywało się Pięść w imię sprawiedliwości i pokoju , stąd nazwa, skierowane początkowo przeciwko powstanie bokserów 1899-1901.
• Kim był INKORPORACYJNY PRZYWILEJ Co zrobił ludności terytoriów włączonych do Korony Polskiej. Na przykład w 1454 Kazimierz Jagiellończyk nadał p.i. Prusom Królewskim gwarantujący im własny samorząd przywilej inkorporacyjny.
• Kim był KRAKOWSKIE POWSTANIE Co zrobił trójzaborowego stworzenia przygotowanego poprzez Tow. Demokr. Pol. i krajowych konspiratorów; podjęte w nocy z 20 na 21 II w Rzeczypospolitej Krakowskiej powstanie krakowskie.
• Kim był KRONSZTADZKIE POWSTANIE Co zrobił marynarzy ros. floty bałtyckiej z bazy morskiej w Kronsztadzie (k. Piotrogrodu) 2-17 III 1921 pod hasłem porady tak, lecz bez bolszewików . Zostało bez względu powstanie kronsztadzkie.
• Kim był POWSTANIE LUDOWE 1037-39 Co zrobił Wielkopolskę i najprawdopodobniej Śląsk. Wywołane niezadowoleniem ubogiej ludności na skutek ciężarów wojen prowadzonych poprzez Bolesława Chrobrego i Mieszka powstanie ludowe 1037-39.
• Kim był 1866 NADBAJKALSKIE POWSTANIE Co zrobił uczestników stworzenia styczniowego, w Syberii Wsch; w 1865 zawiązał się spisek pośród budujących drogę wokół Bajkału (około 700 osób); spiskowcy zamierzali powstanie nadbajkalskie 1866.
• Kim był POWSTANIE SIPAJÓW 1857-58 Co zrobił żołnierzy ogólnonar. stworzenie przeciw Anglikom w rządzonych poprzez Kompanię Wschodnioindyjską Indiach; po zajęciu Delhi cesarzem ogłoszono Bahadura Szaha II powstanie sipajów 1857-58.
• Kim był STYCZNIOWE POWSTANIE Co zrobił 22 I 1863-poł. 1864) rozwinęło się w Królestwie Pol., słabiej na Litwie, Białorusi i Ukrainie; kryzys mechanizmu feudalnego, osłabienie caratu po przegranej powstanie styczniowe.
• Kim był TAJPINGÓW POWSTANIE Co zrobił także czasem rewolucją) w Chinach w latach 1851-1864 przeciw panującej wówczas dyn. Tsing. Ideologia jego była połączeniem prawd głoszonych poprzez powstanie tajpingów.
• Kim był WARSZAWSKIE POWSTANIE Co zrobił decyzją Komendy Gł. AK i Delegatury Rządu, by wobec spodziewanego wyzwolenia Warszawy poprzez Armię Czerwoną ujawnić w stolicy legalne władze pol. Po stronie powstanie warszawskie.
• Kim był TYLERA WATA POWSTANIE Co zrobił angielskiego: z 1381 wywołane wzrostem obciążeń podatkowych związanych z prowadzeniem wojny stuletniej. P.W.T. objęło pd.-wsch. Anglię (zajęto także Londyn powstanie wata tylera.
• Kim był WIELKANOCNE POWSTANIE Co zrobił wybuchło 23 IV 1916 w Dublinie; powstańcy ogłosili Republikę Irlandzką; po 6 dniach krwawo stłumione. Przewarzająca część przywódców skazano na Zgon powstanie wielkanocne.
• Kim był WIELKOPOLSKIE POWSTANIE Co zrobił rozbiciu gł. armii prus. wojska franc. wkroczyły do Wielkopolski; na wezwanie J.H. Dąbrowskiego organizowały się oddziały powstańcze, które usuwały władze powstanie wielkopolskie.
• Kim był WOJSKOWA SŁUŻBA POWSZECHNA Co zrobił początku w Prusach w 1814 r. Za ich odpowiednikiem przyjęły ją po swojej klęsce w 1866 Austro-Węgry, w 1872 Francja i w 1874 Rosja. Z mocarstw europejskich powszechna służba wojskowa.
• Kim był 1956 CZERWIEC POZNAŃSKI Co zrobił zapoczątkowanych strajkiem robotników Zakładów im. J. Stalina w Poznaniu nareszcie czerwca 1956, do którego przyłączyli się pracownicy innych zakładów miasta poznański czerwiec 1956.
• Kim był POZYTYWIZM Co zrobił zapoczątkowany w poł. XIX w. poprzez A. Comte'a , kładący nacisk na naukowe poznanie otaczającego świata i odrzucający metafizykę. Do głównych jego pozytywizm.
• Kim był WSPÓŁPRACY RADA PÓŁNOCNOATLANTYCKA Co zrobił krajów NATO z 22 krajami postkomunist. w Europie i Azji powołana 20 XII 1991. Na jej forum dyskutuje się między innymi główne problemy bezpieczeństwa świat północnoatlantycka rada współpracy.
• Kim był ORGANICZNA PRACA Co zrobił legalnej (aczkolwiek zdarzały się niejawnej) działalności prowadzone od lat 30. XIX w., a zmierzające do podniesienia gospodarki, oświaty i kultury narodu pol praca organiczna.
• Kim był WIOSNA PRASKA Co zrobił komunist. Czechosłowacji rozpoczęty wiosną 1968 pod hasłami reform, powrotu do tradycji nar. i autentycznie socjalist.; skończony inwazją wojsk Układu "praska wiosna".
• Kim był POLSKIE PRAWO Co zrobił prawnych opartych na rodzimych instytucjach i zwyczajach, zaliczano doń także wymagania wynikające z prawa książęcego. Wg p.p. rządzono się tam, gdzie nie prawo polskie.
• Kim był SALICKIE PRAWO Co zrobił Franków (salickich) odnosząca się do spisanego najprawdopodobniej z polecenia Klodwiga zbioru praw germańskich. Regulowało relacje wewn. w kraju Franków prawo salickie.
• Kim był NIEMIECKIE PRAWO Co zrobił regulaminów i norm przeniesionych do Polski z Niemiec z końcem XII w., zwł. prawo magdeburskie, i dostosowanych do miejscowych potrzeb. Posługiwano się p.n prawo niemieckie.
• Kim był PREZYDENT Co zrobił przeważnie obieralna, jednoosobowa głowa państwa, niekiedy (w systemie prezydenckim na przykład USA) pełni również rolę szefa rządu prezydent.
• Kim był SKŁADU PRAWO Co zrobił 2. poł. XIII w. poprzez monarchów (na ziemiach pol. pierwsze dostały p.s. Wrocław - 1274 i Kraków 1306); trzy odmiany p.s.: 1. całkowite (bezwzględne prawo składu.
• Kim był IGNACY PRĄDZYŃSKI Co zrobił służył w armii Księstwa Warsz. i Królestwa Pol., czł. Wolnomularstwa Nar. i Tow. Patriotycznego (1); w latach 1822-24 opracował projekt budowy Kanału prądzyński ignacy.
• Kim był PREMIER Co zrobił pierwszy minister, szef rządu powoływany poprzez parlament bądź głowę państwa prowadzący pracami całego gabinetu. W Polsce nazywany prezesem Porady Ministrów premier.
• Kim był PRETOR Co zrobił Rzymie, zajmujący się gł. sprawami sądowymi, początkowo powoływano jednego p. (od 366 przed naszą erą), potem kilku, a za Cezara 16; pretorom powierzano pretor.
• Kim był RP PREZYDENT Co zrobił 4 VI 1989 najwyższym przedstawicielem państwa pol. jest prezydent wybierany poprzez ogół obywateli na piecioletnią kadencję. Prezydentem może zostać obywatel prezydent rp.
• Kim był GAWRILO PRINCIP Co zrobił organizacji Młoda Bośnia; 28 VI 1914 dokonał zamachu na arcyks. Franciszka Ferdynanda w Sarajewie; skazany na 20 lat więzienia, zmarł w więzieniu w Teresinie princip gawrilo.
• Kim był ROSENBERGÓW PROCES Co zrobił szpiegowskiej w stanach zjednoczonych ameryki w formie procesu małżeństwa Juliusa (1918-53) i Ethel (1920-53) Rosenbergów oskarżonych o szpiegostwo na rzecz proces rosenbergów.
• Kim był SZESNASTU PROCES Co zrobił przywódców podziemia (w tym między innymi L. Okulickiego, J.S. Jankowskiego, A. Bienia, S. Jasiukowicza, K. Bagińskiego, J. Chacińskiego, K. Pużaka) prowadzony proces szesnastu.
• Kim był PROTEKTORAT CZECH I MORAW Co zrobił nazwa nadana 15 III 1939 okupowanej poprzez III Rzeszę resztce Czechosłowacji (bez Sudetów). Istniał do 1945 protektorat czech i moraw.
• Kim był BRUKSELSKI PROGRAM Co zrobił Warszawie w 1878 poprzez L. Waryńskiego pierwszy program pol. socjalistów. Zapowiadał rewolucję społ., głosił konieczność uspołecznienia środków produkcji i program brukselski.
• Kim był PROHIBICJONIZM Co zrobił protekcjonizmu gosp. polegająca na pełnym zakazie sprowadzania pewnych towarów albo obłożeniu ich takim cłem, Iż import staje się nieopłacalny prohibicjonizm.
• Kim był PROLETARIAT Co zrobił Rewolucyjna Partia Proletariat , Pierwszy Proletariat , ogromny Proletariat - pierwsza partia robotn. zał. poprzez L. Waryńskiego 1 IX 1882; program mówił o proletariat.
• Kim był PROSKRYPCJE Co zrobił republiki środek represji władz wobec przeciwników polit.; p. polegały na ogłaszaniu list obywateli wyjętych spod prawa (proskrybowanych), co powodowało utratę proskrypcje.
• Kim był PROTEKCJONIZM Co zrobił handlu krajowego przed konkurencją zagr. gł. poprzez wprowadzanie wysokich ceł na wyroby importowane, niekiedy także na wywożone surowce, aby zachęcić do ich protekcjonizm.
• Kim był PROWINCJA Co zrobił terytorium podbite, pod zarządem prokonsula albo propretora; 2. w Kościele katol. jednostka administracji terytorialnej: kilka biskupstw z metropolitą na czele prowincja.
• Kim był PRUSOWIE Co zrobił spokrewnione z Litwinami i Łotyszami zamieszkujące od schyłku starożytności region tak zwany Prus pomiędzy dolnym biegiem Wisły a Niemnem. Nieskuteczną próbę prusowie.
• Kim był PRUSY Co zrobił latach 1525-1947. Powstało jako księstwo z państwa Zakonu Krzyżackiego (tak zwany sekularyzacja Prus) po przejściu wielkiego mistrza Albrechta Hohenzollerna na prusy.
• Kim był KRÓLEWSKIE PRUSY Co zrobił wskutek pokoju toruńskiego w 1466 ( wojna trzynastoletnia); objęła: Pomorze Gdańskie, ziemie chełmińską i michałowską, okręg Malborka i Elbląga i Warmię. Do prusy królewskie.
• Kim był POMOCY KOMITET PRYMASOWSKI Co zrobił Glempa 17 XII 1981 w celu niesienia pomocy osobom pozbawionym wolności w całym państwie i wspierania ich rodzin. Odegrał w latach 80. istotną rolę na tym polu prymasowski komitet pomocy.
• Kim był PRYNCYPAT Co zrobił ustroju wczesnego cesarstwa, zapoczątkowana w 27 przed naszą erą poprzez Oktawiana Augusta, gdzie w ręku cesarza skupiały się wszystkie kluczowe urzędy i pryncypat.
• Kim był II OTTOKAR PRZEMYSŁ Co zrobił Przemyślidów, tata Wacława II. W 1251 zajął Austrię, w dalszym ciągu Styrię, Karyntię i Krainę. Jako jeden z najpotężniejszych władców pośród książąt Rzeszy przemysł ottokar ii.
• Kim był PRZEWRÓT BOLSZEWICKI W ROSJI Co zrobił starego stylu) w Piotrogrodzie. Z inicjatywą stworzenia zbrojnego, obalenia Rządu Tymczasowego i ustanowienia władzy rad robotn. i żołnierskich wystąpił w X przewrót bolszewicki w rosji.
• Kim był LUTOWY PRZEWRÓT Co zrobił Czechosłowacji. Po sprowokowaniu dymisji niekomunistycznych ministrów, Komunist. Partia Czechosłowacji zorganizowała demonstracje masowe i wiece, a nareszcie przewrót lutowy.
• Kim był SZLACHECKIE PRZYWILEJE Co zrobił a w dalszym ciągu szlachty, których nadawanie w Polsce zapoczątkował w 1228 Władysław Laskonogi (przywilej w Cieni). Największe znaczenie miały przywileje przywileje szlacheckie.
• Kim był MONETY PSUCIE Co zrobił kruszcowym ilości zawartego w nim szlachetnego metalu (gł. srebra) użytkowane poprzez władców do uzyskania funduszy na doraźne rozwiązanie problemów "psucie" monety.
• Kim był I PU Co zrobił dynastii mandżurskiej), obalony już jako dziecko poprzez republikańską rewolucję w 1911; w latach 1934-45 był cesarzem opanowanej poprzez Japończyków Mandżurii pu i.
• Kim był KAZIMIERZ PUŁASKI Co zrobił uczestnik konfederacji barskiej, w okresie której odniósł sporo sukcesów (zajęcie Częstochowy, Wawelu). Skłonny do akcji awanturniczych (porwanie Stanisława pułaski kazimierz.
• Kim był BURZA PUSTYNNA Co zrobił antyirackiej podjęta 17 I 1991 w celu wyzwolenia zajętego poprzez Irak Kuwejtu. Kluczową rolę odegrały w niej siły amer., które 28 II wyzwoliwszy Kuwejt "pustynna burza".
• Kim był WŁADIMIR PUTIN Co zrobił od VIII 1999 po ataku Czeczeńców na Dagestan, od 31 XII 1999 równocześnie p.o. prezydenta tego państwie po B. Jelcynie, który wskazał go na swego następcę putin władimir.
• Kim był PYLONY Co zrobił w staroż. Egipcie monumentalne budynki kamienne w kształcie trapezu, stawiane po obu stronach gł. bramy (na przykład pałacu, świątyni pylony.
• Kim był POLSKIE PLEMIONA Co zrobił ludnościową w uformowaniu się państwa pol. Opierając się raczej na Geografie Bawarskim z poł. IX w. i tak zwany Dokumencie Praskim (1086) zrekonstruowano plemiona polskie.
• Kim był BAGDADZKI PAKT Co zrobił inicjatywy USA w 1955 poprzez Irak, Iran, Pakistan, Turcję i W. Brytanię w celu powstrzymania agresywnej polityki ZSRR. Z chwilą wycofania się z niego Iraku pakt bagdadzki.
• Kim był MOŁOTOW RIBBENTROP PAKT Co zrobił niem.-radz. układu o nieagresji z 23 VIII 1939, któremu towarzyszyła sekretna klauzula o podziale Polski i rozgraniczeniu stref wpływów w środk. Europie. Pakt pakt ribbentrop-mołotow.
• Kim był JAN PALACZ Co zrobił 1845 czł. Związku Plebejuszy, wraz z bratem Maciejem prowadził pośród chłopów agitację patriotyczną; 1846 aresztowany; 1848 czł. Komitetu Nar. Poznańskiego palacz jan.
• Kim był PALLADIO ANDREA, WŁAŚC. A. DI PIETRO Co zrobił sztuki, zwolennik stosowania klasycznych form architektonicznych (Villa Rotonda). Jego koncepcje wywarły olbrzymi wpływ na architekturę z angielskiego: XVII w palladio andrea, właśc. a. di pietro.
• Kim był OLOF PALME Co zrobił premier Szwecji w latach 1969-76 i 1982-86. Od 1969 przewodn. Międzynarodówki Socjalistycznej. Znany z dużej roli w mediacjach międzynar. Zginął w zamachu 28 palme olof.
• Kim był PANSLAWIZM Co zrobił XIX w., stawiający sobie za cel zjednoczenie wszystkich Słowian; idee zjednoczenia Słowian w federacji narodów podejmowali demokraci i liberałowie czes., pol panslawizm.
• Kim był PANTEON Co zrobił wzniesiona w poł. I w. przed naszą erą ku czci wszystkich bóstw; 2. ogólna nazwa świątyń gr. i rzym. poświęconych wszystkim bóstwom; 3. w politeizmie ogół panteon.
• Kim był FRANKÓW PAŃSTWO Co zrobił ogarniając tereny dzisiejszej Francji i części Niemiec i Włoch; artystą p.F. był Klodwig z rodu Merowingów, który zjednoczył plemiona Franków. Liczne podziały państwo franków.
• Kim był KOŚCIELNE PAŃSTWO Co zrobił części Płw. Apenińskiego ze stolicą w Rzymie, z papieżem występującym jako władcą świeckim. Obejmowało pierwotnie dawne ziemie bizant. zajęte poprzez państwo kościelne.
• Kim był PATRYMONIALNE PAŃSTWO Co zrobił inicjalnym średniow. (na przykład kraj Franków, Polska za Bolesława Krzywoustego), gdzie król traktuje podległy mu państwo jako własność i swobodnie nim państwo patrymonialne.
• Kim był SAMONA PAŃSTWO Co zrobił organizmów państwowych u Słowian, powstały w 623 albo pewniej w 625/6 wskutek stworzenia Słowian przeciwko Awarom, na którego czele stanął kupiec frankijski państwo samona.
• Kim był TEOKRATYCZNE PAŃSTWO Co zrobił kraj, gdzie władza duchowna i świecka są połączone (zazwyczaj w rękach osób duchownych); w jego polityce dominują cele rel państwo teokratyczne.
• Kim był WIELKOMORAWSKIE PAŃSTWO Co zrobił poprzez Mojmira w początkach IX w. na terenie Moraw, rządzone w dalszym ciągu poprzez Rościsława w 846-870. Panowanie Świętopełka w 870-894 przyniosło moment państwo wielkomorawskie.
• Kim był PAPIESTWO Co zrobił ustalenie najwyższej władzy w Kościele katol. wykonywanej poprzez papieża osobiście albo dzięki kurii rzym. (papieskiej papiestwo.
• Kim był PAPIRUS Co zrobił włókien rośliny o tej samej nazwie rosnącej w delcie Nilu (zwanej poprawniej ciborą papirusową), stosowany gł. w staroż.; zwoje papirusu odpowiadały papirus.
• Kim był EUROPEJSKI PARLAMENT Co zrobił obywateli krajów Wspólnoty Europejskiej utworzony w 1957 z siedzibą w Strasburgu (Francja). Do 1979 tworzyli go przedstawiciele parlamentów państw parlament europejski.
• Kim był DEMOKRATÓW CHRZEŚCIJAŃSKICH PARTIA Co zrobił niewielkie ugrupowanie zał. poprzez dawnych działaczy NSZZ Solidarność w 1990 partia chrześcijańskich demokratów.
• Kim był BARBAROSSA PLAN Co zrobił plan wojny niemiecko-radzieckiej plan barbarossa.
• Kim był POLITYCZNA PARTIA Co zrobił dążące do zdobycia i sprawowania władzy bądź wywierania na nią wpływu w celu zrealizowania przedtem przyjętego programu polit. P.p. o charakterze partia polityczna.
• Kim był PRACY PARTIA Co zrobił socjalist. zał. w 1900 jako federacja zrzeszająca związki zawodowe, organizacje spółdzielcze i in.; w praktyce polit. reprezentująca program prawicowego partia pracy.
• Kim był F IWAN PASKIEWICZ Co zrobił wojny 1812; za zdobycie Erywania w wojnie z Persją (1826-27) dostał tytuł hrabiego Erywania; w 1831 po Zgonu I. Dybicza dowódca armii, która stłumiła paskiewicz iwan f..
• Kim był LOUIS PASTEUR Co zrobił stworzył podstawy w dziedzinie mikrobiologii i immunologii. Odkrywca sposoby szczepień ochronnych (pierwsza szczepionka przeciw wściekliźnie). Odkryte poprzez pasteur louis.
• Kim był PRAOJCIEC PATRIARCHA Co zrobił ludzkości (na przykład biblijny Adam, Noe); 2. protoplasta rodu (nieraz legendarny), w ustroju rodowym głowa rodu; 3. tytuł biskupów ważniejszych stolic patriarcha, praojciec.
• Kim był PATRIOTYCZNY RUCH ODRODZENIA NARODOWEGO Co zrobił wojennego w 1982 ruch społ., który miał zyskać wsparcie społeczeństwa dla reżimu komunist. w PRL po niepopularnej decyzji o wprowadzeniu stanu wojennego patriotyczny ruch odrodzenia narodowego.
• Kim był PATRONAT Co zrobił organizacja zależności klienta od patrona; polegała na tym, Iż wolni obywatele (w p. tak zwany klienci) z racji na ubóstwo oddawali się pod opiekę możnych patronat.
• Kim był PATRYCJAT Co zrobił i nowoż. Europie najzamożniejsza warstwa ludności miejskiej skupiająca najbogatszych kupców, bankierów, posiadaczy gruntów miejskich i tak dalej P. posiadał patrycjat.
• Kim był PATRYCJUSZE Co zrobił uprzywilejowana warstwa społ., która posiadała pełnię praw obywatelskich. W dobie wczesnej republiki p. sprawowali władzę niepodzielnie, jednak po okresie walk patrycjusze.
• Kim był PAWEŁ Z TARSU ŚW. Co zrobił chrześcijaństwa, sporo podróżował jako misjonarz zakładając lokalne gminy chrześcijańskie, dzięki jego działalności w pierwszym rzędzie doszło do otwarcia się paweł z tarsu św..
• Kim był WALDEMAR PAWLAK Co zrobił a w dalszym ciągu po zmianie nazwy stronnictwa PSL. Od 1989 poseł na sejm z listy ZSL. Przywódca PSL w latach 1991-1997, a zarazem przewodniczący klubu pawlak waldemar.
• Kim był PAŹ Co zrobił oddany około 7 roku życia na dwór pana feudalnego w celu zdobycia wychowania, poznania życia dworskiego, w wieku około 14 lat zostawał giermkiem paź.
• Kim był 1956 PAŹDZIERNIK Co zrobił politycznych, które po odsunięciu od władzy stalinowskiego kierownictwa PZPR doprowadziły do wyraźnego złagodzenia reżimu komunist. w PRL. Wiązało się to ze październik 1956.
• Kim był HARBOR PEARL Co zrobił baza marynarki wojennej USA na Hawajach. Niespodziewany atak lotniczy na nią 7 XII 1941 zaczął wojnę amer.-jap. i oznaczał wkroczenie USA do II wojny świat pearl harbor.
• Kim był II PEDRO Co zrobił Braganca, syn Pedra I; rządził osobiście od 1840, wzmocnił władzę centralną, wspierał postęp gosp., w 1888 zniósł niewolnictwo; 1889 zdetronizowany pedro ii.
• Kim był PEPIN MAŁY ALBO KRÓTKI Co zrobił majordom, a w dalszym ciągu władca Franków od 751, pierwszy z dyn. Karolingów, syn Karola Młota. Pokonał Longobardów i dał start Państwu Kościelnemu pepin mały albo krótki.
• Kim był PERYKLES Co zrobił wybitny mówca i wódz, naprawdę kierował krajem od 443 przed naszą erą (między innymi 16 razy pełnił urząd stratega). Wzmocnił demokrację ateńską wprowadzając perykles.
• Kim był PIASTOWIE Co zrobił Polsce do Zgonu Kazimierza Wielkiego w 1370, wywodząca się od legendarnego Piasta. Wg Kroniki Galla Anonima syn Piasta i Rzepichy, Siemowit, objął tron po piastowie.
• Kim był KOLUMNA PIĄTA Co zrobił wojny domowej (1936) a określający sekretnych stronników wroga uprawiających szpiegostwo i sabotaż wewnątrz państwie. Powszechnie stosowany w okresie II wojny piąta kolumna.
• Kim był WYBRANIECKA PIECHOTA Co zrobił poprzez Stefana Batorego w wojsku pol. w 1578. W p.w. mieli służyć żołnierze wystawiani z co 20 łanu w dobrach królewskich, zwolnieni od powinności. P.w piechota wybraniecka.
• Kim był PIELGRZYMKA Co zrobił wędrująca do miejsc kultowych lub ich wędrówka. Pielgrzymki do swoich świętych miejsc organizują chrześcijanie, buddyści, hinduiści (nad Ganges), muzułmanie pielgrzymka.
• Kim był PIERESTROJKA Co zrobił procesu liberalizacji mechanizmu komunist. rozpoczętego i realizowanego poprzez sekr. generalnego KPZR M. Gorbaczowa w latach 1985-91. Celem było ulepszenie pierestrojka.
• Kim był KADROWA KOMPANIA PIERWSZA Co zrobił szkolonych w Galicji organizacji strzeleckich, która 6 VIII 1914 wyruszyła z Krakowa do zaboru ros. celem wywołania tam stworzenia nar. Aczkolwiek powiodło się pierwsza kompania kadrowa.
• Kim był PIETRASZEWCY Co zrobił młodzieży działających w latach 1844-49 w Petersburgu skupieni wokół M.W. Pietraszewskiego; zwolennicy idei republikańskich i teorii socjalizmu utopijnego pietraszewcy.
• Kim był MOJŻESZOWE PRAWO Co zrobił odmiennie Tora. Zobacz judaizm prawo mojżeszowe.
• Kim był MAGDEBURSKIE PRAWO Co zrobił średniow. prawo miejskie Magdeburga, od XII w. wykorzystywane za wzór dla lokacji miast na prawie niemieckim w Polsce prawo magdeburskie.
• Kim był USA W PROHIBICJA Co zrobił wprowadzony w 1919 zakaz produkcji, sprzedaży i konsumpcji wszelkich alkoholi. Doprowadził do rozkwitu gangsterskiego podziemia. Zniesiony w 1932 prohibicja w usa.
• Kim był DYMOWA PIECHOTA Co zrobił Rzeczypospolitej w latach 1673-76 formowana z rekrutów wystawianych w ilości 1 na 20 domów (1 dom = 1 dym) w dobrach królewskich i duchownych i 1 na 30 w piechota dymowa.
• Kim był ZALIWSKIEGO PARTYZANTKA Co zrobił zbrojnego w zaborze ros. podjęta w III 1833 poprzez kilka grup z inicjatywy J. Zaliwskiego (popierany poprzez karbonariuszy i J. Lelewela); oddziały partyzantka zaliwskiego.
• Kim był JEMIELIAN PUGACZOW Co zrobił wielkiego stworzenia chłopów, Kozaków, Baszkirów i innych nierosyjskich narodowości; w stworzeniu, które objęło tereny nad środk. Wołgą, wzięło udział około pugaczow jemielian.
• Kim był ŁANOWA PIECHOTA Co zrobił konstytucji sejmowej w 1655; p.ł. wystawiano w proporcji 1 pieszy z 15 łanów (łan - jednostka powierzchni gruntu); p.ł. umundurowana i uzbrojona była na wzór piechota łanowa.
• Kim był POGAŃSTWO Co zrobił stosowana odnosząc się do wielobóstwa albo religii pierwotnych; utworzona od ?Xac. pagani - wieśniacy; nie dotyczy wyznawców religii uznających jedynego Boga pogaństwo.
• Kim był ZWYCZAJOWE PRAWO Co zrobił normy prawne nie pisane, jednak obowiązujące w danej społeczności na mocy zwyczaju uznanego poprzez władcę prawo zwyczajowe.
• Kim był PAŹDZIERNIKOWY PATENT Co zrobił rewolucji dekret cara Mikołaja II z 30 X (17 X starego stylu) 1905; zapowiadał przyznanie fundamentalnych swobód obywatelskich (nietykalność osobista, wolność patent październikowy.
• Kim był GOSPODARCZE PLANY Co zrobił w PRL normalnie 5-letnie okresy realizacji przyjętych w gospodarce nakazowo-centralistycznej założeń rozwoju ekon. państwie. Wykonywane poczynając od 1947 plany gospodarcze.
• Kim był PISMO Co zrobił mechanizm znaków do utrwalania albo zastąpienia języka mówionego (najstarsze formy - pismo obrazkowe, pismo ideograficzne pismo.
• Kim był SCHOENBRUNN W POKÓJ Co zrobił zawarty 14 X 1809 kończył wojnę franc.-austr.; Austria straciła posiadłości nad Adriatykiem i ziemie III rozbioru Polski, które włączono do Księstwa Warsz pokój w schoenbrunn.
• Kim był POLANIE Co zrobił 1. plemiona polskie; 2. plemię wschodniosłowiańskie, po podporządkowaniu sąsiednich plemion, stanowili fundamentalną ludność Rusi Kijowskiej polanie.
• Kim był SOCJALISTYCZNA PARTIA POLSKA Co zrobił 1892 w Paryżu na zjeździe grup socjalist. pod przewodnictwem B. Limanowskiego; wówczas także sformułowano zasady ideowo-polit., na czoło wysunięto walkę o polska partia socjalistyczna.
• Kim był PRADO Y UGARTECHE MANUEL Co zrobił polityk peruwiański, prezydent 1939-45 i 1956-62, rządził w sposób dyktatorski, zwolennik ścisłej współpracy z USA, obalony wskutek zamachu stanu prado y ugarteche manuel.
• Kim był PUCZ Co zrobił próba obalenia rządu poprzez użycie siły drogą militarnego zamachu przygotowanego w konspiracji pucz.
• Kim był PERUN Co zrobił słowiański bóg nieba i piorunów stojący na czele innych bóstw perun.
• Kim był BOLESŁAW PIASECKI Co zrobił współzałożyciel skrajnie prawicowej ONR Falanga . W trakcie wojny w konspiracji niepodl. Więziony poprzez władze radz. w latach 1944-45 zgodził się na piasecki bolesław.
• Kim był PASZA Co zrobił tytuł gubernatorów prowincji w imperium tur. i krajach stworzonych z niego. Zniesiony w Turcji 1934 pasza.
• Kim był PRZEMYŚLIDZI Co zrobił Czechach do 1306, również w Polsce 1300-1306, wywodząca się od legendarnego Przemysła. Pierwszym historycznym władcą z P. był Borzywoj I, który ochrzcił się przemyślidzi.
• Kim był KONCESJONOWANE PARTIE Co zrobił bez przeszkód działać w Polsce po 1945 (PPS, Stronnictwo Ludowe, Stronnictwo Demokratyczne) pod ścisłą kontrolą sojuszniczej PPR, a później PZPR. Regularnie partie koncesjonowane.
• Kim był DEMOTYCZNE PISMO Co zrobił ludowa odmiana pisma egip., najprostsza i najpóźniejsza, stosowana do korespondencji, notatek prywatnych itp pismo demotyczne.
• Kim był PARTOWIE Co zrobił prowadzące półkoczowniczy tryb życia, około 250 przed naszą erą osiadłe na terytoriach dawnej Persji (w satrapii zw. Partią, stąd ich nazwa). Założyli kraj pod partowie.
• Kim był W MICHAIŁ PIETRASZEWSKI Co zrobił ros. działacz społ., propagator socjalizmu utopijnego, artysta sekretnych kółek młodzieży pietraszewski michaił w..
• Kim był CESARSTWO PIERWSZE Co zrobił termin stosowany na ustalenie rządów Napoleona I Bonaparte we Francji w latach 1804-14 i w 1815 pierwsze cesarstwo.
• Kim był MAHDIEGO POWSTANIE Co zrobił islam), jak i wyzwoleńczy wybuchło w 1885 w Sudanie, należącym oficjalnie do Egiptu. Przywódcą był podający się za proroka Muhammad Ahmad Ib Abd Allah, zw powstanie mahdiego.
• Kim był PAŃSZCZYZNA Co zrobił feudalizmu nałożony na chłopów wymóg wykonywania rozmaitych posług na rzecz pana, zwł. pracy na roli; w zamian za użytkowanie ziemi; odmiana renty feudalnej pańszczyzna.
• Kim był KARDYNALNE PRAWA Co zrobił ustrojowe Rzeczypospolitej szlacheckiej uchwalone poprzez sejm 1768 pod naciskiem Rosji. Były to: wolna elekcja, liberum veto, prawo do wypowiedzenia prawa kardynalne.
• Kim był KAROL POPIEL Co zrobił lider Narodowej Partii Robotniczej, 1922-27 poseł na sejm. Jako działacz Centrolewu uwięziony w Brześciu (1930); w 1936 jeden z artystów Frontu Morges, a od popiel karol.
• Kim był PITEKANTROP Co zrobił małpolud , zobacz homo erectus pitekantrop.
• Kim był ROMANOW I PAWEŁ Co zrobił Piotra III i Katarzyny II, tata Aleksandra I i Mikołaja I. Po wstąpieniu na tron zasadniczo wymienił politykę Rosji; uwolnił uwięzionych poprzez matkę paweł i romanow.
• Kim był 1953 BERLIŃSKIE POWSTANIE Co zrobił mieszkańców stolicy NRD spowodowana drastycznym spadkiem stopy życiowej we wsch. Niemczech. Bezpośrednią powodem walk rozpoczętych w Berlinie 17 VI była powstanie berlińskie 1953.
• Kim był NIEMIECKA PIECHOTA Co zrobił dowództwo pol. w XVI-XVII w. w Niemczech. Uzbrojona w muszkiety i piki. Po reformach Władysława IV kolokwialnie określano tym mianem piechotę autoramentu piechota niemiecka.
• Kim był IGNACY PADEREWSKI Co zrobił polityk. Słynny jako muzyk już od 1891. W okresie I wojny świat. orędownik kwestie pol. w stanach zjednoczonych ameryki. Od 16 I 1919 premier i min. spraw zagr paderewski ignacy.
• Kim był JOSEPH JOHN PERSHING Co zrobił gen. amer., dow. amer. wojsk ekspedycyjnych w Europie w I wojnie świat. (1917-18 pershing john joseph.
• Kim był FILIPINA PŁASKOWICKA Co zrobił nauczycielka; organizowała kółka socjalist., podkreślała konieczność rozwinięcia agitacji pośród kobiet i chłopów; 1878 aresztowana i osadzona w X Pawilonie płaskowicka filipina.
• Kim był ROLNE GOSPODARSTWA PAŃSTWOWE Co zrobił lat 40. na miejscu dawnych majątków ziemiańskich, zwł. na ziemiach zach. i pn. spore gospodarstwa państwowe wspierane poprzez dotacje budżetowe. Po ich państwowe gospodarstwa rolne.
• Kim był SZIMON PERES Co zrobił latach 1984-1986, a w dalszym ciągu wicepremier 1986-1990, współzałożyciel izrael. Partii Pracy, od 1992 jej lider, min. spraw zagr. w rządzie I. Rabina (od peres szimon.
• Kim był JÓZEF PONIATOWSKI Co zrobił Stanisława Augusta; do 1789 służył w armii austr., w wojnie pol.-ros. 1792 odniósł między innymi zwycięstwo pod Zieleńcami; uczestnik insurekcji 1794 poniatowski józef.
• Kim był JÓZEF PANKIEWICZ Co zrobił artysta Młodej Polski o własnej formule symbolistycznej. Malował raczej we Francji. Kierując tak zwany Komitetem Paryskim zainicjował koloryzm pankiewicz józef.
• Kim był KURYLSKI PROBLEM Co zrobił od 1991 Rosją) a Japonią o przynależność państwową W. Kurylskich. Zostały one zajęte w 1945 poprzez ZSRR na mocy postanowień konferencji w Jałcie. Japonia problem kurylski.
• Kim był STANISŁAW POTOCKI Co zrobił ros. 1792; brał udział w przygotowaniach do insurekcji kościuszkowskiej i w samym stworzeniu; od 1806 w armii Księstwa Warsz., uczestnik kampanii 1806-07, 1809 potocki stanisław.
• Kim był PARTENON Co zrobił staroż., powstała w 448-438 przed naszą erą na ateńskim Akropolu w stylu jońskim, dedykowana Atenie Dziewicy (gr. Partenos, stąd nazwa P.). Budowę P partenon.
• Kim był POTIEBNIA Co zrobił stworzenia styczniowego; czł. organizacji spiskowej Komitetu Oficerów I Armii; współpracował z Komitetem Centralnym Nar.; 27 VI 1862 dokonał nieudanego zamachu potiebnia.
• Kim był ZYGMUNT KRZYSZTOF PAC Co zrobił Związany z dworem Jana Kazimierza, poźniej Michała Korybuta Wiśniowieckiego. W czasach rządów Jana III Sobieskiego w opozycji. W polityce zagr. zwolennik pac krzysztof zygmunt.
• Kim był CENTRUM POROZUMIENIE Co zrobił ugrupowań popierających kandydaturę L. Wałęsy na prezydenta RP. W dalszym ciągu jednolita partia pod kierownictwem J. Kaczyńskiego, którą po konflikcie porozumienie centrum.
• Kim był LUTOWY PATENT Co zrobił konstytucji wydany z inspiracji liberałów poprzez Franciszka Józefa I; na jego mocy powołano dwuizbowy parlament ogólnoaustr. (porada Państwa) w składzie: Izby patent lutowy.
• Kim był ZYGMUNT PADLEWSKI Co zrobił oficer ros. artylerii konnej gwardii; uczestnik oficerskich kół rewol. w Petersburgu; od 1861 na emigracji; wykładowca polskiej szkoły wojsk. w Genui i Cuneo padlewski zygmunt.
• Kim był JUAN PERÓN Co zrobił Argentyny wybrany po raz pierwszy 24 II 1946. Dążył do zbudowania ustroju opartego na zasadach korporacjonizmu. Po przewrocie wojskowym w 1955 udał się na perón juan.
• Kim był SLANSKIEGO PROCES Co zrobił w okresie komunist. dyktatury w Czechosłowacji rozpoczęty 20 XI 1952. Objął sekr. Komunist. Partii Czechosłowacji. Rudolfa Slanskiego i 13 innych oskarżono o proces slanskiego.
• Kim był KELLOGA BRIANDA PAKT Co zrobił zaproponowana w 1928 poprzez franc. min. spraw zagr. A. Brianda i amer. sekr. stanu F. Kelloga, gdzie państwa-sygnatariusze wyrzekały się wojny jako sposoby pakt brianda-kelloga.
• Kim był POSPÓLSTWO Co zrobił warstwa ludności miejskiej. Jej członkowie posiadając prawa miejskie nie mogli jednak zasiadać w radzie miejskiej i ławie sądowej. P. tworzyli ubożsi kupcy pospólstwo.
• Kim był KUMANI POŁOWCY Co zrobił które od XI w. zamieszkiwały stepy nadczarnomorskie, organizując napady na ziemie rus., w XIII w. zostały pokonane poprzez Mongołów i częściowo weszły w skład połowcy, kumani.
• Kim był PKPG Co zrobił Gospodarczego powołana w 1948 przejściowo w czasach stalinowskich na miejsce CUP pod kierownictwem H. Minca do opracowania planów rozwoju ekonomiki PRL, które pkpg.
• Kim był POLSKI KORPUS PIERWSZY Co zrobił sformowana w Rosji w lecie 1917 r. Na jej czele stał jej organizator, gen. J. Dowbór-Muśnicki. Po przewrocie bolszewickim walczył w obronie ludności pol. na pierwszy korpus polski.
• Kim był JERZY POPIEŁUSZKO Co zrobił Solidarnością . W stanie wojennym odprawiał liczne msze za ojczyznę w kościele św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu, publicznie krytykując władze popiełuszko jerzy.
• Kim był PODGRODZIE Co zrobił zakładana w bezpośrednim sąsiedztwie grodu. Mieszkańcy trudnili się rzemiosłem, handlem (organizowali targi), transportem i tak dalej, ponadto rolnictwem i podgrodzie.
• Kim był POLSKI ZWIĄZEK KATOLICKO-SPOŁECZNY Co zrobił w latach PRL społ.-wychowawcze stowarzyszenie katolików świeckich założone w 1981; przewodn. J. Zabłocki polski związek katolicko-społeczny.
• Kim był ROBERT PEEL Co zrobił konserwatywny; od 1832 lider torysów, 1822-27 i 1828-30 min. spraw wewn.; stworzył nowoczesną policję w W. Brytanii, dał równouprawnienie katolikom. W latach peel robert.
• Kim był POMAZANIEC Co zrobił osoba obrzędowo namaszczona olejem na symbol nadania jej władzy (monarszej, kościelnej i tak dalej). Zobacz również mesjasz pomazaniec.
• Kim był PYTIA Co zrobił świątyni Apolla w Delfach kapłanka i wieszczka, udzielała przepowiedni ( wyrocznia) pozostając w odurzeniu i ekstazie wywołanej intensywnymi oparami ziół pytia.
• Kim był PÓŁNOCNOATLANTYCKI PAKT Co zrobił Waszyngtonie poprzez USA, W. Brytanię, Francję, Włochy, Belgię, Holandię, Luksemburg, Danię, Norwegię, Islandię, Kanadę i Portugalię w obawie przed zagrożeniem pakt północnoatlantycki.
• Kim był PALEOLIT Co zrobił badany poprzez archeologię najstarszy moment dziejów ludzkości, trwał od około 1 mln do 8000 przed naszą erą; w p. dokonało się przejście od praczłowieka do paleolit.
• Kim był RUSZENIE POSPOLITE Co zrobił średniow. do pocz. XIX w. ogół powołanych poprzez władcę mężczyzn zobowiązanych do służby wojsk.; 2. w nie wszystkich krajach euro. (Austria, Austro-Węgry pospolite ruszenie.
• Kim był AMIENS W POKÓJ Co zrobił sojuszników - Hiszpanię i Republikę Batawską z Anglią 25 III 1802; został zerwany już w 1803, bo Anglia nie chciała wycofać swych wojsk z Malty pokój w amiens.
• Kim był PODKANCLERZY Co zrobił w dawnej Polsce jeden z najwyższych urzędników, zastępca kanclerza (odpowiadał za pieczęć koronną mniejszą); członek porady królewskiej, a potem senatu podkanclerzy.
• Kim był IGNACY PŁUŻAŃSKI Co zrobił Emigracji; w trakcie stworzenia listopadowego czł. Tow. Patriotycznego (2); na emigracji jeden z zał. TDP; 1835 wystąpił z TDP; 1848 czł. Komitetu Emigracji płużański ignacy.
• Kim był SEMEN PETLURA Co zrobił organizator, później także dow. wojsk ukr., w II 1919 przewodniczący Dyrektoriatu Ukrainy, po zajęciu Ukrainy wsch. poprzez bolszewików podpisał sojusz z petlura semen.
• Kim był PSYCHE Co zrobił w pojęciu staroż. Greków, niematerialny pierwiastek w człowieku, dusza (stąd dzisiejsze psychologia, psychika psyche.
• Kim był JOHN HENRY PALMERSTON Co zrobił 1828 czł. partii konserw., potem (od 1830) liberalnej; wielokrotny min. spraw zagr., 1855-58, 1859-65 premier; zwolennik równowagi sił w Europie, doprowadził palmerston henry john.
• Kim był GEORGES POMPIDOU Co zrobił współpracownik Ch. de Gaulle'a i jego następca na urzędzie prezydenckim. Premier V Republiki w momencie 1962-68, potrafił uzyskać rozwiązanie kwestie pompidou georges.
• Kim był PALESTYNA Co zrobił basenu M. Śródziemnego; nazwa od Filistynów; kraina hist. na Bliskim Wsch. (aktualnie raczej w Izraelu i częściowo w Jordanii); pierwotnie zamieszkiwana palestyna.
• Kim był PERSJA Co zrobił terytorium dzisiejszego Iranu, zasiedlany od końca II tys. przed naszą erą poprzez plemiona Persów na pd. i Medów na pn. zakładających tam potem swoje państwa persja.
• Kim był II PRZEMYSŁ Co zrobił Polski od 1295, z rodu Piastów. Do 1279 zjednoczył całą Wielkopolskę; na mocy testamentu Henryka IV Probusa w 1290 objął rządy w Krakowie, który utracił w rok przemysł ii.
• Kim był PIKA Co zrobił broń piechoty o dł. do 7 m w Europie XV-XVIII w. zbudowana z drzewca i osadzonego na nim ostrego grotu pika.
• Kim był NORYMBERSKIE PROCESY Co zrobił zbrodniarzy wojennych prowadzone w latach 1945-47 przed Międzynar. Trybunałem Wojsk. w Norymberdze. Akt oskarżenia zarzucał przywódcom III Rzeszy między innymi procesy norymberskie.
• Kim był PRÓSZYŃSKI KONRAD, PSEUD. KAZIMIERZ PROMYK Co zrobił jeden z zał. tajnego Tow. Oświaty Nar., które rozwijało oświatę pośród ludu przez naukę czytania i pisania; autor elementarzy dla samouków; 1878 zał prószyński konrad, pseud. kazimierz promyk.
• Kim był POLSKA PARTIA SOCJALNO-DEMOKRATYCZNA GALICJI I ŚLĄSKA Co zrobił Lwowie; dążyła do poprawy sytuacji ekon. robotników, walczyła z klerykalizmem i konserwatystami, organizowała oświatę i spółdzielczość robotn.; od 1897 miała polska partia socjalno-demokratyczna galicji i śląska.
• Kim był POLIS Co zrobił państwowej (tak zwany miasto-kraj), w najwyższym stopniu powszechny w Grecji, obejmowała miasto i przyległe obszary. Każda polis rządziła się swoimi prawami polis.
• Kim był DAWESA PLAN Co zrobił niem. i udzielenia Niemcom pożyczek w wysokości 200 mln dol. na ich spłatę, przygotowany poprzez zespół amer. finansisty Ch. Dawesa i przyjęty nareszcie 1924 plan dawesa.
• Kim był PAŁAC KULTURY I NAUKI Co zrobił monumentalny wieżowiec w centrum Warszawy zbudowany w latach 1952-55 jako dar ZSRR dla PRL pałac kultury i nauki.
• Kim był X PARTIA Co zrobił zał. w 1991 poprzez kandydata w wyborach prezydenckich S. Tymińskiego partia "x".
• Kim był GDAŃSKA POCZTA Co zrobił pocztowego w Gdańsku (funkcjonującego tam od 1922 r.). Poczta ta przeszła do historii dzięki bohaterskiej obronie jej budynku 1 IX 1939, gdzie zginęło 12 osób poczta gdańska.
• Kim był PAŁAC Co zrobił królewska, magnacka i tak dalej, znana od staroż., brak cech obronnych; od XIX w. także siedziba instytucji (rządowych, adm., kulturalnych i tak dalej pałac.
• Kim był KONSERWATYWNA PARTIA Co zrobił jedno z licznych ugrupowań prawicowych założone w 1992 poprzez A. Halla partia konserwatywna.
• Kim był ŚWIATOWA WOJNA PIERWSZA Co zrobił w. trwający od 1914 do 1918, który prócz wszystkich mocarstw euro. objął także Japonię, USA, a w ślad za nimi sporo innych państw wszystkich kontynentów pierwsza wojna światowa.
• Kim był PIJARZY Co zrobił zatwierdzony w XVII w. poprzez papieża, znany raczej z prowadzenia szkół w Austrii, Polsce i na Węgrzech. W Polsce szczególnie zasłużył się w XVIII w. w pijarzy.
• Kim był OBRAZKOWE PISMO Co zrobił w najwyższym stopniu pierwotna forma pisma, gdzie rysunki oznaczały konkretne treści pismo obrazkowe.
• Kim był PIOTROGRODZKA RADA DELEGATÓW ROBOTNICZYCH I ŻOŁNIERSKICH Co zrobił rewol. (złożona zresztą raczej z socjalrewolucjonistów i mienszewików) odgrywająca do X 1917 praktycznie rolę drugiego rządu w okolicy Rządu Tymczasowego piotrogrodzka rada delegatów robotniczych i żołnierskich.
• Kim był PIRAMIDY Co zrobił kształcie ostrosłupa, normalnie wielkich rozmiarów, poświęcone na groby faraonów; tego typu budowle znane są także z innych obszarów (na przykład Ameryki piramidy.
• Kim był PODWODY Co zrobił na rzecz monarchy albo rodzaj pańszczyzny, opierające na zapewnieniu poprzez chłopów środków transportu dla panującego albo jego urzędników bądź feudała podwody.
• Kim był PIRAT Co zrobił w XV-XIX w. rozbójnik morski. Aktualnie każdy statek nie posiadający bandery uznawany jest za jednostkę piracką pirat.
• Kim był SYLABICZNE PISMO Co zrobił rodzaj pisma, gdzie jeden symbol odpowiada konkretnej sylabie używanej w danym języku pismo sylabiczne.
• Kim był PIUS X, GIUSEPPE MELCHIORE SARTO Co zrobił sprawach doktryny wiary; zajął zdecydowane stanowisko wobec antyklerykalnej polityki rządu franc.; zał. Papieski Instytut Biblijny, inicjator reform prawa pius x, giuseppe melchiore sarto.
• Kim był PIUS VI, GIOVANNI ANGELO BRASCHI Co zrobił papież od 1775, w 1798 pozbawiony poprzez Francuzów władzy nad Krajem Kościelnym pius vi, giovanni angelo braschi.
• Kim był PIUS VII, BARNABO LUIGI GREGORIO CHIARAMONTI Co zrobił konkordat z Francją napoleońską 1801, po odmowie przystąpienia do blokady kontynentalnej Kraj Kościelne włączono do Królestwa Włoskiego, papież przebywał w pius vii, barnabo luigi gregorio chiaramonti.
• Kim był PANCERNA DYWIZJA PIERWSZA Co zrobił Zbrojnych organizowana od 1942 w Szkocji pod dow. S. Maczka. W VII 1944 przerzucona do Normandii (pn. Francja); 7-22 VIII 1944 odegrała istotną rolę w bitwie pierwsza dywizja pancerna.
• Kim był PLAN TRZYLETNI 1947-49 Co zrobił pierwszy wieloletni plan gosp. w PRL. Jego celem była odbudowa państwie. Realizacji p. towarzyszyły: centralizacja kierowania i ignorowanie praw ekon plan trzyletni 1947-49.
• Kim był YOUNGA PLAN Co zrobił plan amer. finansisty O. Younga z 1929 zakładający rozkład spłat niem. reparacji na moment do 1988 plan younga.
• Kim był PLANTAGENECI Co zrobił 1154-1399, założona poprzez Henryka II; nazwa P. pochodzi od gałązki jałowca, którą zdobił hełm protoplasta rodu tata Henryka II, Gotfryd hrabia Andegawenii plantageneci.
• Kim był K WIACZESŁAW PLEHWE Co zrobił spraw wewn.; bezwzględny realizator polityki caratu, jeden z w najwyższym stopniu reakcyjnych ministrów w dziejach Rosji; inicjator pogromów antyżyd.; zginął w plehwe wiaczesław k..
• Kim był POLITYCZNY PLURALIZM Co zrobił zasada mnogości, różnorodności ugrupowań działających na scenie polit. W latach PRL i monopolu PZPR jeden z głównych postulatów demokr. opozycji pluralizm polityczny.
• Kim był PLUTARCH Co zrobił staroż. Grecji, filozof i historyk; pochodził z Cheronei i tam spędził przewarzająca część życia, angażując się w politykę. Z dzieł P. w najwyższym stopniu plutarch.
• Kim był NARODOWY PODATEK Co zrobił osobistych wprowadzona w trakcie stworzenia styczniowego (dekret Rządu Nar. z 8 IV 1863) dotycząca Polaków wszystkich trzech zaborów podatek narodowy.
• Kim był POGROMY Co zrobił tłumów przeciw mniejszościom nar., relig., rasowym; przeważnie ofiarami p. byli Żydzi na terenie Rosji i Europy Środk.-Wsch.; w dziejach najnowszych pierwszy pogromy.
• Kim był WSPÓŁISTNIENIE POKOJOWE Co zrobił współistnienie krajów o różnorodnych ustrojach wewn. Państwa wyrzekają się siły, szanują swą integralność terytorialną, suwerenność, przestrzegają zawartych pokojowe współistnienie.
• Kim był PRASKI POKÓJ Co zrobił wojnę austr.-prus.; Austria zgodziła się na rozwiązanie Związku Niemieckiego i zrezygnowała na rzecz Prus z praw do Szlezwiku i Holsztyna pokój praski.
• Kim był LUNEVILLE W POKÓJ Co zrobił zawarty poprzez Napoleona z Austrią w 1801; potwierdzał traktat pokojowy zawarty w 1797 w Campo Formio pokój w luneville.
• Kim był OLIWIE W POKÓJ Co zrobił szwedz.-brandenburską 1655-1660 podpisany 3 V 1660. Władca Jan Kazimierz zrezygnował w nim z praw do korony szwedz. Rzeczpospolita rezygnowała z większości pokój w oliwie.
• Kim był TYLŻY W POKÓJ Co zrobił Napoleonem I a Aleksandrem I; Prusy utraciły ziemie na zach. aż po Łabę i ziemie II i III rozbioru Polski, z których utworzono Księstwo Warsz.; Aleksander I pokój w tylży.
• Kim był POKUCIE Co zrobił Prutem pomiędzy górami Czarnohory, Dniestrem i rzeką Czeremosz zamieszka- ła poprzez Hucułów. Gł. miasto Kołomyja. W XVI w. terytorium sporne pomiędzy Polską a pokucie.
• Kim był POLESIE Co zrobił pomiędzy Dnieprem a Bugiem, w dorzeczu Prypeci. Gł. miasto Pińsk. W XIV w. przyłączona do Wielkiego Księstwa Litewskiego. W 1793 zajęta poprzez Rosję. Od 1921 polesie.
• Kim był POLIKLET Co zrobił ustalił proporcje (kanon) ciała ludzkiego w sztuce, który został zmieniony w kolejnym stuleciu poprzez Lizypa; świetnym odpowiednikiem jego twórczości jest poliklet.
• Kim był POLITEIZM Co zrobił wielobóstwo, forma religii oparta na przekonaniu o istnieniu wielu istot boskich, którym oddaje się cześć politeizm.
• Kim był ZIELONYCH PARTIA POLSKA Co zrobił ugrupowanie skupiające obrońców środowiska naturalnego założone w 1988 polska partia zielonych.
• Kim był POROZUMIEWAWCZY KOMITET POLITYCZNY Co zrobił utworzona w państwie 7 II 1940 z przedstawicieli partii: PPS-WRN, Stronnictwo Nar., Stronnictwo Ludowe i przedstawicieli ZWZ jako ciało doradcze i opiniodawcze polityczny komitet porozumiewawczy.
• Kim był MARCO POLO Co zrobił podróżnik wł., głośny z podróży do Chin (1271-1295), gdzie przebywał kilkanaście lat i które jako pierwszy Europejczyk opisał (Opisanie świata, wyd. 1477 polo marco.
• Kim był UMIEJĘTNOŚCI AKADEMIA POLSKA Co zrobił siedzibą w Krakowie utworzona początkowo jako Akademia Zdolności zajmująca się prowadzeniem i wspieraniem badań nauk. i reprezentowaniem edukacji pol. za polska akademia umiejętności.
• Kim był LIKWIDACYJNA KOMISJA POLSKA Co zrobił 1918, który objął rządy w Galicji i miał likwidować jej więzy z Austro-Węgrami. Przewodn. W. Witos. W XI PKL uznała rząd w Warszawie; rozwiązana w III 1919 polska komisja likwidacyjna.
• Kim był WOJSKOWA ORGANIZACJA POLSKA Co zrobił piłsudczyków sekretna organizacja mająca przygotować przyszłe kadry wojska pol., prowadzić wywiad, ewentualnie wyzwalać dany teren. W 1918 rozbrajała Niemców polska organizacja wojskowa.
• Kim był POLSKA PARTIA SOCJALISTYCZNA ZABORU PRUSKIEGO Co zrobił utworzona w 1893; miała program społ. i polit. zbliżony do PPS, do 1913 uważana za część Socjaldemokr. Partii Niemiec; niewielka liczebnie (1910 liczyła około polska partia socjalistyczna zaboru pruskiego.
• Kim był SOCJALDEMOKRATYCZNA UNIA POLSKA Co zrobił 1990 poprzez byłych działaczy PZPR z T. Fiszbachem krytycznie nastawionych wobec PRL i szukająca współpracy z NSZZ Solidarność . Przegrała w konkurencji z SLD polska unia socjaldemokratyczna.
• Kim był NIEPODLEGŁOŚCIOWE POROZUMIENIE POLSKIE Co zrobił konspiracyjna organizacja działająca w latach 1976-81 kwestionująca politykę PRL polskie porozumienie niepodległościowe.
• Kim był RADIO POLSKIE Co zrobił tą nazwą z większością kapitału (90-98%) w rękach państwa. Od 1926 nadaje program radiowy w Warszawie, później także większych miastach (Kraków, Poznań polskie radio.
• Kim był ALTERNATYWA POMARAŃCZOWA Co zrobił ulicznych happeningów, który od 1 VI 1987 efektywnie ośmieszał mechanizm totalitarny w PRL, organizując imprezy na przykład w rocznicę rewolucji pomarańczowa alternatywa.
• Kim był POMPEJA POMPEJE Co zrobił zalane lawą i zasypane wskutek wybuchu wulkanu Wezuwiusz w 79 n.e.; wykopaliska na jego terenie przyniosły sporo danych o życiu codziennym w staroż. imperium pompeje, pompeja.
• Kim był JERZY MICHAŁ PONIATOWSKI Co zrobił książę, prymas Polski (od 1784), przewodniczący Komisji Nauki Narodowej. Po II rozbiorze członek Porady Nieustającej poniatowski michał jerzy.
• Kim był ADAM PONIŃSKI Co zrobił konfederacji radomskiej (1767), marszałek sejmu rozbiorowego (1773-75), skorumpowany, sprzedawczyk, zagrabił olbrzymie sumy po zakonie jezuickim poniński adam.
• Kim był PONTYFIKAT Co zrobił ustalenie urzędu i władzy najwyższego kapłana w staroż. Rzymie (zw. pontifex maximus); współcześnie moment sprawowania władzy poprzez jednego papieża pontyfikat.
• Kim był POP Co zrobił Partyjna była najniższą jednostką w strukturze PPR i PZPR od Komitetu Centralnego poprzez komitety wojewódzkie, powiatowe, miejskie, dzielnicowe, gromadzkie pop.
• Kim był PAWEŁ POPIEL Co zrobił konserwatywny; uczestnik stworzenia listopadowego; jeden z zał. krakowskiego Czasu ; w 1863 początkowo popierał stworzenie, potem je potępił i opowiedział się popiel paweł.
• Kim był PRACZŁOWIEK Co zrobił człowiek pierwotny na różnych etapach antropogenezy; pitekantrop praczłowiek.
• Kim był FELIKS POTOCKI Co zrobił hetman w. kor. od 1702. W okresie odsieczy wiedeńskiej 1683 pozostał w Rzeczypospolitej, aby bronić państwie. Zwycięzca w ostatniej bitwie z Tatarami (Podhajce potocki feliks.
• Kim był PORADLNE Co zrobił do XIV w. w Polsce: danina wynikająca z prawa książęcego, uiszczana zależnie od rozmiarów uprawianej ziemi poradlne.
• Kim był PORTAL Co zrobił w architekturze ozdobne, dekorowane rzeźbami obramowanie wejścia do budowli; monumentalne wejście zdobione rzeźbą portal.
• Kim był MIEJSKIE PRAWO Co zrobił regulaminy prawne i zwyczaje obejmujące stan mieszczański w Polsce, normalnie identyczne z prawem niemieckim; p.m. nie obejmowało plebsu prawo miejskie.
• Kim był PORTYK Co zrobił umieszczany przed kluczowym wejściem; przednia część budowli (bądź osobny budynek) z charakterystycznym rzędem kolumn portyk.
• Kim był POSEJDON Co zrobił w mitologii gr. brat Zeusa, bóg mórz i oceanów posejdon.
• Kim był CHŁOPSKIE POWSTANIA Co zrobił zbrojne wystąpienie chłopów skierowane przeciw uciskowi feudałów, na przykład zwiększaniu albo nakładaniu nowych powinności feudalnych bądź podatków powstania chłopskie.
• Kim był KOZACKIE POWSTANIA Co zrobił zaporoskich przeciw władzy Rzeczypospolitej wywołane dążeniem do rozszerzenia rejestru kozackiego (a więc liczby Kozaków na służbie pol.), oporem przeciw powstania kozackie.
• Kim był KOŚCIUSZKOWSKIE POWSTANIE Co zrobił konspiracja w państwie planowała stworzenie początkowo na jesień 1793. Wobec słabego przygotowania przesunięto termin wybuchu na wiosnę 1794. Istniejące powstanie kościuszkowskie.
• Kim był POWSTANIE W GETCIE WARSZAWSKIM Co zrobił rozpoczęcia poprzez Niemców likwidacji getta. Kierowała nim Żydowska Organizacja Bojowa pod dow. M. Anielewicza, wspomagana w ograniczonym stopniu poprzez powstanie w getcie warszawskim.
• Kim był WĘGIERSKIE POWSTANIE Co zrobił przeciw stalinowskiemu reżimowi komunist., wywołane 23 X 1956 ostrzelaniem manifestacji solidarności z Polską, co spowodowało walki zbrojne. Nowym sekr. partii powstanie węgierskie.
• Kim był WARSZAWSCY POZYTYWIŚCI Co zrobił Warszawie polscy zwolennicy pozytywizmu, których głównymi przedstawicielami byli A. Świętochowski, B. Prus, P. Chmielowski, J. Ochorowicz. Krytykowali oni pozytywiści warszawscy.
• Kim był PRAŁAT Co zrobił dostojnik kościelny (na przykład biskup, opat) sprawujący władzę na ustalonym terytorium; również tytuł honorowy wyższy od kanonika zwykłego prałat.
• Kim był KSIĄŻĘCE PRAWO Co zrobił księcia do obowiązkowych świadczeń ze strony ludności osiadłej w jego kraju; składały się na nie posługi i daniny. Zobacz także prawo polskie prawo książęce.
• Kim był RZYMSKIE PRAWO Co zrobił obowiązujących w staroż. Rzymie. Pierwszą kodyfikacją p.rz. było Prawo dwunastu tablic z poł. V w. przed naszą erą Po blisko tysiącletnim rozwoju ostatecznie prawo rzymskie.
• Kim był PRAWOSŁAWIE Co zrobił jeden z trzech gł. nurtów chrześcijaństwa; edukacja, obrzędy i organizacja Kościołów prawosławnych prawosławie.
• Kim był PREFEKT Co zrobił różnych wyższych urzędników, a XIX i XX w. we Francji i między innymi w Księstwie Warsz. urzędnik administracji albo naczelnik policji miejskiej prefekt.
• Kim był JULIAN PREJS Co zrobił drukarz; w 1848 zał. w Toruniu Drukarnię Polsko-Ludową; 1848-50 red. i wydawca pisma Biedaczek a więc Mały i Niedrogi Tygodnik dla Biednego Ludu prejs julian.
• Kim był PREZBITERIANIE Co zrobił purytan z angielskiego: opowiadający się za wyborem urzędników kościelnych (prezbiterów) poprzez ludzi świeckich. W okresie wojny domowej w Anglii p. tworzyli prezbiterianie.
• Kim był PREZBITERIUM Co zrobił część budynku kościoła mieszcząca ołtarz, zazwyczaj oddzielona balustradą prezbiterium.
• Kim był PRIKAZ Co zrobił centralny urząd państwowy zajmujący się ustalonymi zagadnieniami, zniesiony poprzez Piotra I; 2. w Moskwie XVI-XVII w. nazwa mniejszych od pułków oddziałów prikaz.
• Kim był PRL Co zrobił skrót od: Polska Rzeczpospolita Ludowa (oficjalna nazwa Polski obowiązująca od uchwalenia konstytucji 1952 do 29 XII 1989 prl.
• Kim był POTIOMKIN Co zrobił 1905 został opanowany poprzez zbuntowanych marynarzy; było to pierwsze rewol. wystąpienie w armii i flocie carskiej; po zawinięciu P. do portu w Konstancy "potiomkin".
• Kim był TATERNIKÓW PROCES Co zrobił 1969/70 na kilkuletnie wyroki więzienia kilku osób (M. Kozłowski, J. Karpiński, K. Szymborski, M. Szpakowska, M. Tworkowska) przemycających publikacje proces "taterników".
• Kim był TORUŃSKI PROCES Co zrobił sterowany poprzez władze PRL mechanizm funkcjonariuszy SB, morderców ks. J. Popiełuszki; 7 II 1985 zabójców skazano na kary od 14 do 25 lat więzienia proces toruński.
• Kim był PROLETARIAT Co zrobił fizycznych i umysłowych); w węższym znaczeniu - pracownicy najemni bezpośrednio zatrudnieni w produkcji; na ziemiach pol. rozpoczął się kształtować nareszcie proletariat.
• Kim był PROLETARIUSZE Co zrobił członkowie najuboższej warstwy społ.; nie byli w stanie płacić podatków, a jedynym ich dorobkiem było potomstwo (z łaciny proles - stąd nazwa p proletariusze.
• Kim był IZRAELSCY PROROCY Co zrobił reformatorzy rel., odczytujący w historii Żydów działanie Boga, nawołujący do wytrwania w monoteizmie; w tytułach ksiąg Starego Testamentu występuje 4 tak prorocy izraelscy.
• Kim był PROROK Co zrobił reformator albo założyciel nowej religii, na przykład Mojżesz, Mahomet), oznajmia wolę boską, nieraz przepowiada przyszłość albo tłumaczy symbolicznie prorok.
• Kim był PROTEKTORAT Co zrobił XIX i I poł. XX w. na ustalenie terenu pozaeuropejskiego, który zachował oficjalnie własne tradycyjne instytucje państwowe, lecz znalazł się pod kontrolą protektorat.
• Kim był ALEKSY PRUSINOWSKI Co zrobił polit., ksiądz; od 1833 proboszcz w Grodzisku Wielkopol.; 1848 czł. Kom. Nar. Poznańskiego i jeden z zał. Ligi Polskiej; redaktor pism dla chłopów i prusinowski aleksy.
• Kim był KSIĄŻĘCE PRUSY Co zrobił stosowana w Polsce nazwa Księstwa Pruskiego. Zobacz Prusy prusy książęce.
• Kim był WSCHODNIE PRUSY Co zrobił 1701 r. z Prus Książęcych, zwiększona 1772 o Prusy Królewskie. Po 1919 niem. enklawa oddzielona pol. Pomorzem od reszty Rzeszy. 1945 podzielona pomiędzy Polskę prusy wschodnie.
• Kim był I OTTOKAR PRZEMYSŁ Co zrobił książę Czech 1192-93 i 1197, władca od 1198, z dyn. Przemyślidów; ograniczył zależność Czech od władców niem przemysł ottokar i.
• Kim był LEON PRZYŁUSKI Co zrobił poznański (od 1845); III 1848 stanął na czele deputacji Kom. Nar. Poznańskiego do króla prus. domagającej się autonomii dla W. Ks. Poznańskiego; obrońca swobód przyłuski leon.
• Kim był DROGOWY PRZYMUS Co zrobił kupców do uczęszczania ustalonymi szlakami komunikacyjnymi, na których umieszczano komory celne; p.d. w decyzyjny sposób wpływał na skuteczność prawa składu przymus drogowy.
• Kim był PRZYWILEJ Co zrobił feudalnego akt nadania ustalonych uprawnień osobie, ekipie społ. bądź całym stanom albo uchylenia wobec nich jakiegoś ogólnie obowiązującego prawa przywilej.
• Kim był MIELNICKI PRZYWILEJ Co zrobił Aleksandra I Jagiellończyka w 1501 pod naciskiem członków Senatu na zjeździe w Mielniku; nadawał senatowi kontrolę nad monarchą i rządami w państwie; został przywilej mielnicki.
• Kim był PSYCHE Co zrobił uosobienie duszy ludzkiej, prezentowane w formie pięknej dziewczyny ze skrzydłami motyla, znane z przygód miłosnych, a wreszcie małżeństwa z bogiem miłości psyche.
• Kim był KLAUDIUSZ PTOLEMEUSZ Co zrobił Aleksandrii (Egipt); jego dzieła to liczący 13 tomów Almagest - do XVI w. fundamentalny zasób informacji na temat budowy wszechświata (twierdził, Iż Ziemia ptolemeusz klaudiusz.
• Kim był LAGIDZI PTOLEMEUSZE Co zrobił pochodzenia maced. wywodząca się od jednego ze współpracowników Aleksandra Wielkiego, wodza Ptolemeusza I Sotera. Władali Egiptem od 305 do 30 przed naszą erą ptolemeusze, lagidzi.
• Kim był KAPPA PUCZ Co zrobił Niemczech poprzez W. Kappa i W. Lttwitza próba przewrotu antyrepublikańskiego. Mimo zajęcia siedziby rządu w Berlinie, wobec groźby strajku powszechnego i pucz kappa.
• Kim był 1991 MOSKIEWSKI PUCZ Co zrobił KPZR M. Gorbaczowa podjęta 19 VIII poprzez kilku czołowych działaczy KPZR i generałów radz. w celu powstrzymania rozpadu ZSRR. W jego rezultacie zawieszono pucz moskiewski 1991.
• Kim był ALEKSANDER PUŁASKI Co zrobił okresie stworzenia listopadowego wiceprezes Towarzystwa Patriotycznego (2) , na emigracji jeden z zał. TDP; w IX 1832 wydalony z Francji, osiadł w Anglii pułaski aleksander.
• Kim był PURYTANIE Co zrobił przeprowadzenia reformacji w duchu kalwińskim i oczyszczenia Kościoła anglikańskiego z tego, co w nim pozostało z katolicyzmu. Przeciwnicy hierarchii purytanie.
• Kim był PACYFIZM Co zrobił ruch polit. propagujący pokój jako najwyższą wartość nadrzędną i potępiający wszelakie wojny (nawet obronne); mocny nareszcie XIX i na pocz. XX w pacyfizm.
• Kim był KUSTI JUHO PAASIKIVI Co zrobił Wielokrotnie prowadził rozmowy z ZSRR (1920, 1939, 1940, 1944). W 1918 i 1945 premier, 1946-56 prezydent Finlandii. Zwolennik przyjaznej neutralności wobec paasikivi juho kusti.
• Kim był STALOWY PAKT Co zrobił propagandę faszyst. sojuszowi militarnemu III Rzeszy z Włochami zawartemu na 10 lat 22 V 1939 w Berlinie. Zobowiązywał on sojusznika do natychmiastowej i pakt stalowy.
• Kim był ANTYKOMINTERNOWSKI PAKT Co zrobił XI 1936 teoretycznie przeciw komunistom, w praktyce również innym mocarstwom sprzeciwiającym się hegemonii Niemiec i Japonii w świecie; 6 XI 1937 dołączyły się pakt antykominternowski.
• Kim był THOMAS PAINE Co zrobił polityczny, zwolennik niepodległości kolonii amer. Jego broszura Zdrowy rozsądek przyśpieszyła amer. deklarację niepodległości. Później w Europie w obronie paine thomas.
• Kim był CZTERECH PAKT Co zrobił porozumienie Niemiec, Francji, W. Brytanii i Włoch (podpisane 15 VII 1933), które praktycznie decydowałyby o losach mniejszych państw euro. Wobec protestu tych pakt czterech.
• Kim był LANCKOROŃSKI PAKT Co zrobił ustalenia na zawarte w Lanckoronie porozumienie endecji i PSL Piast z 17 V 1923 otwierające drogę do utworzenia koalicji zw. Chjeno-Piastem i gabinetu W pakt lanckoroński.
• Kim był TRZECH PAKT Co zrobił Japonii podpisane 27 IX 1940 celem wspólnych działań do powstania nowego porządku w Europie i Azji. W XI 1940 zmuszone zostały do przyłączenia się do tego pakt trzech.
• Kim był WSCHODNI PAKT Co zrobił zagr. J.L. Barthou z 1934 układu z udziałem Niemiec, Francji, W. Brytanii, Włoch i ZSRR gwarantującego granice Europy Wsch. Wobec sprzeciwu zainteresowanych pakt wschodni.
• Kim był MACIEJ PALACZ Co zrobił uczestnik stworzenia listopadowego; 1836-45 sołtys Górczyna k. Poznania; 1845 czł. Związku Plebejuszy, z bratem Janem prowadził pośród chłopów agitację palacz maciej.
• Kim był PALATYN Co zrobił urząd dworski od VIII w. w kraju Franków, a w dalszym ciągu w Niemczech; w Polsce średniow. tytuł p. nosił wojewoda palatyn.
• Kim był PALEOGRAFIA Co zrobił Bada jego rodzaje i odmiany, metody skracania pisma. Służy ustaleniu czasu miejsca stworzenia dokumentu. Podstawy jej opracowano w XVII w paleografia.
• Kim był FORTEZZA IN PALLAZZO Co zrobił okazała rezydencja posiadająca cechy pałacu i zachowująca elementarne walory obronne. W Polsce przykładami klasycznych p.i.f. są Krzyżtopór w Ujeździe pallazzo in fortezza.
• Kim był PANAMERYKANIZM Co zrobił dążący do zbliżenia i współpracy nowo stworzonych krajów Ameryki Pn. i Środk.; idea p. została zastosowana przy formułowaniu doktryny Monroego, była także panamerykanizm.
• Kim był PANARABIZM Co zrobił ruch polit. powstały nareszcie XIX w. zmierzający do zjednoczenia całego świata arab. i uwolnienia go spod obcej dominacji. Zobacz także Liga Krajów Arabskich panarabizm.
• Kim był PANGERMANIZM Co zrobił w., głosząca zjednoczenie całej ludności mówiącej po niem. i hol. Hasła takie głosił w szczególności powstały w 1891 Związek Wszechniemiecki (Alldeutscher pangermanizm.
• Kim był KOINA PANTA Co zrobił zał. 1817 w Warszawie poprzez L. Mauersbergera; od 1819 działał także pośród studentów pol. w Berlinie; liczył około 20 czł.; miał charakter zbliżony do panta koina.
• Kim był CENTRALNE PAŃSTWA Co zrobił termin określający Niemcy, Austro-Węgry i ich sojuszników w I wojnie świat.; do p.c. dołączyły się Turcja (1914) i Bułgaria (1915 państwa centralne.
• Kim był PARCELACJA Co zrobił termin stosowany w XIX i XX w. przeważnie na ustalenie podziału majątków szlacheckich na mniejsze części sprzedawane chłopom parcelacja.
• Kim był REPATRIACYJNY URZĄD PAŃSTWOWY Co zrobił latach 1944-50, organizująca przesiedlanie na Ziemie Zachodnie ludności pol. zwł. z ziem wsch., przejętych poprzez ZSRR. Repatriacją objęto również innych państwowy urząd repatriacyjny.
• Kim był ANDREAS PAPANDREU Co zrobił minister i poseł już w latach 1964-1965 w rządzie swego ojca Jeorjosa Papandreu, w dalszym ciągu na emigracji w latach 1968-1974, po powrocie do Grecji założył papandreu andreas.
• Kim był PARIASI Co zrobił kasty w Indiach, ogólnie pogardzani (stąd niedotykalni ), zajmowali się dawniej zawodami przynoszącymi ujmę (zabijanie zwierząt, zajmowanie się zwłokami i tak pariasi.
• Kim był CHARLES PARNELL Co zrobił lider irl. stronnictwa nar. (od 1877) dążącego do zapewnienia Irlandii autonomii (Home Rule). Nie wahał się użytkować środków gwałtownych parnell charles.
• Kim był POKOJU DLA PARTNERSTWO Co zrobił państw byłego Układu Warszawskiego z NATO. Powstał w 1993 z inicjatywy USA dla unormowania stosunków z tymi krajami i wciągnięcia ich do współpracy dla partnerstwo dla pokoju.
• Kim był FRIEDRICH PAULUS Co zrobił wojsk niem. oblężonych w Stalingradzie 1942-43. Wzięty do niewoli; jeden z założycieli utworzonego przy wsparciu ZSRR antyhitlerowskiego Kom. Nar. Wolne Niemcy paulus friedrich.
• Kim był RYCERZA NA PASOWANIE Co zrobił ceremonia nadania godności rycerskiej giermkowi; początkowo przypięcie pasa z mieczem (stąd nazwa), w dalszym ciągu rozbudowano ten obrzęd o przedmioty rel pasowanie na rycerza.
• Kim był PAWEŁ III, ALESSANDRO FARNESE Co zrobił papież od 1534. Odnowił inkwizycję (1542), w 1543 wprowadził indeks ksiąg zakazanych paweł iii, alessandro farnese.
• Kim był PAWEŁ VI, GIOVANNI BATTISTA MONTINI Co zrobił dzieło Jana XXIII wspierając pracę soboru watykańskiego II. Przeprowadził sporo reform instytucjonalnych w obrębie Kościoła; zreorganizował Kurię Rzymską paweł vi, giovanni battista montini.
• Kim był JÓZEF PAWLIKOWSKI Co zrobił uczestnik insurekcji 1794, należał do tak zwany jakobinów pol.; na emigracji związany z Deputacją, w dalszym ciągu działacz Tow. Republikanów Pol.; jako pawlikowski józef.
• Kim był ROMANA PAX Co zrobił poprzez propagandę cesarskiego Rzymu w dobie Oktawiana Augusta (stąd również w wersji pax Augusta) zachwalające niewątpliwe korzyści (spokój i bezpieczeństwo pax romana.
• Kim był I PEDRO Co zrobił Braganca, syn króla Portugalii Jana VI; w 1822 ogłosił niezależność Brazylii od Portugalii, a odziedziczoną po Zgonu ojca koronę Portugalii przekazał córce pedro i.
• Kim był PERGAMIN Co zrobił ze skóry zwierzęcej (w XVI w. zastąpiony poprzez papier); nazwa p. pochodzi od miasta Pergamon, którego władca Eumenes (II w. przed naszą erą) miał wynaleźć pergamin.
• Kim był PERIOJKOWIE Co zrobił w staroż. Sparcie ekipa ludności wolnej, ale pozbawionej praw polit., zajmowali się handlem i rzemiosłem, powoływano ich do wojska i płacili podatki państwu periojkowie.
• Kim był C MATTHEW PERRY Co zrobił amer. oficer marynarki. Dowódca eskadry, która 1854 wymusiła otwarcie jap. portów dla żeglugi i handlu amer perry matthew c..
• Kim był PERSEFONA Co zrobił żona Hadesa. Jako córka Demeter została porwana poprzez Hadesa i w konsekwencji jego intrygi część życia spędzała w podziemiach, a część u boku matki, na persefona.
• Kim był PAWIEŁ PESTEL Co zrobił dekabrysta, od 1821 stał na czele Tow. Południowego, autor jego programu (Prawda Ruska), gdzie opowiadał się za republiką demokr. i zniesieniem pańszczyzny pestel pawieł.
• Kim był PHARE Co zrobił byłego bloku komunist. aspirujących do członkostwa w UE. Celem jest ułatwienie przyszłej integracji. Zapoczątkowany w 1989 po przemianach demokr. w Polsce phare.
• Kim był FRANCESCO PETRARCA Co zrobił wł. pisarz, prekursor odrodzenia, artysta literaturze wzorowanych na antycznych. Najsłynniejsze Sonety do Laury petrarca francesco.
• Kim był PIECZYNGOWIE Co zrobił tur. zamieszkujących w IX-XI w. stepy nadczarnomorskie, najeżdżających Bizancjum, Węgry i Ruś. Pokonani poprzez Jarosława Mądrego w 1036 przenieśli się nad pieczyngowie.
• Kim był WĘGIERSKA PIECHOTA Co zrobił poprzez Stefana Batorego (początkowo złożona z Węgrów). P.w. organizowano w niewielkie jednostki - chorągwie (100-200 ludzi) uzbrojone w rusznice, dardy piechota węgierska.
• Kim był BRONISŁAW PIERACKI Co zrobił piłsudczykowski, współzałożyciel BBWR, min. spraw wewn. od 1931, w VI 1934 zamordowany poprzez ukr. nacjonalistę. Odpowiadając na podobne akty terroru polit pieracki bronisław.
• Kim był PTAH Co zrobił w staroż. Egipcie bóstwo opiekuńcze Memfis, z czasem zaliczony do bogów- -stwórców. Zobacz Apis ptah.
• Kim był SYJONU MĘDRCÓW PROTOKOŁY Co zrobił w 1903) poprzez policję carską ( ochrana) albo czł. ros. skrajnej prawicy rzekome sprawozdanie z zebrań Żydów w Bazylei w 1897, na których omawiano plany protokoły mędrców syjonu.
• Kim był JOSEPH PIERRE PROUDHON Co zrobił artystów anarchizmu indywidualistycznego; przeciwnik walki klas, opowiadał się za reformą mechanizmu kapitalistycznego; proponował zniesienie pieniądza i proudhon pierre joseph.
• Kim był POKOJOWA KONFERENCJA PARYSKA Co zrobił zakończona 28 VI 1919 narada mająca opracować warunki pokoju z krajami pokonanymi w I wojnie świat. Oficjalnie brało w niej udział 27 krajów, jednak bez Rosji paryska konferencja pokojowa.
• Kim był POPULIZM Co zrobił lansowanie prymitywnych i uproszczonych, ale bardzo popularnych haseł, bez głębszej refleksji nad możliwością ich rzeczywistej realizacji. Tendencja populizm.
• Kim był PRUS BOLESŁAW, WŁAŚC. ALEKSANDER GŁOWACKI Co zrobił uczestnik stworzenia styczniowego; 1866-68 student Szkoły Głównej Warsz.; od 1874 pisał stałe felietony (Kroniki tygodniowe) między innymi w Kurierze prus bolesław, właśc. aleksander głowacki.
• Kim był PABLO PICASSO Co zrobił rzeźbiarz tworzący w Paryżu. Bardzo wszechstronny, jego twórczość przechodziła różne etapy. Od 1906 przedstawiciel kubizmu. Związany z komunizmem. Głośne picasso pablo.
• Kim był KAZIMIERZ PUŻAK Co zrobił trakcie wojny przewodniczący Porady Jedności Narodowej, aresztowany poprzez NKWD w 1945 i skazany w procesie szesnastu, po powrocie do państwie aresztowany pużak kazimierz.
• Kim był CONVENTA PACTA Co zrobił od 1573 osobiste zobowiązania polskiego władcy zaprzysięgane po wybraniu na tron. Odpowiedniki p.c. istniały także w innych krajach Europy (na przykład w Danii pacta conventa.
• Kim był THERMIDORA 9 PRZEWRÓT Co zrobił obalenie dyktatury jakobinów przewrót 9 thermidora.
• Kim był PAPOCEZARYZM Co zrobił ustalenie przewagi władzy papieskiej nad cesarską w dobie średniow. uniwersalizmu w Europie Zach. ( Innocenty III). Termin p. ma charakter przenośny, gdyż papocezaryzm.
• Kim był POLSKO-RADZIECKI PAKT NIEAGRESJI Co zrobił Moskwie; przewidywał wyrzeczenie się wojny i wstrzymanie się od uczestnictwa w układach skierowanych przeciw drugiej stronie. W 1934 został przedłużony na 10 polsko-radziecki pakt nieagresji.
• Kim był POLIBIUSZ Co zrobił doby hellenizmu, jako zakładnik znalazł się w Rzymie, gdzie pełen podziwu dla jego potęgi opisał podboje rzym. z lat 221-144 na kartach Historii polibiusz.
• Kim był PAPIEŻ Co zrobił biskupów, od VI w. zarezerwowany dla biskupów Rzymu (następców św. Piotra Apostoła) jako najwyższych zwierzchników Kościoła katol. Początkowo p. obwoływał lud papież.
• Kim był WILHELM PIECK Co zrobił niem. działacz komunist., współorganizator Komunist. Partii Niemiec w 1919. Po 1933 na emigracji w ZSRR. Od 1949 prezydent Niemieckiej Republiki Demokratycznej pieck wilhelm.
• Kim był POSIŁKOWY KORPUS POLSKI Co zrobił legionistów, którzy zdecydowali się złożyć przysięgę na wierność cesarzom Niemiec i Austrii w 1917. Na wieść o pokoju brzeskim część PKP 15/16 II 1918 polski korpus posiłkowy.
• Kim był POLSKI KOMISARIAT PLEBISCYTOWY W BYTOMIU Co zrobił pol. interesy nar. i koordynująca propagandę plebiscytową w momencie poprzedzającym plebiscyt górnośląski (1920-21). Komisarzem został mianowany W. Korfanty polski komisariat plebiscytowy w bytomiu.
• Kim był TOKIJSKIE PROCESY Co zrobił zbrodniarzy wojennych przed międzynar. trybunałem zakończone regularnie surowymi wyrokami (z karą śmieci włącznie). W obawie przed zamieszkami w całej Japonii procesy tokijskie.
• Kim był PIERWSZA DYWIZJA IM. TADEUSZA KOŚCIUSZKI Co zrobił tworzona od 8 V 1943 w Sielcach nad Oką pod patronatem Związku Patriotów Polskich, mająca walczyć u boku Armii Czerwonej z Niemcami. Dow. był płk Z. Berling pierwsza dywizja im. tadeusza kościuszki.
• Kim był GRECKIE POWSTANIE Co zrobił powstańcy opanowali Peloponez, część Grecji kontynentalnej i częściowo wyspy na M. Egejskim; w 1822 Zebranie Nar. proklamowało niepodległość Grecji; rzeź powstanie greckie.
• Kim był BRZESKI PROCES Co zrobił ustalenie procesu przywódców opozycji antysanacyjnej aresztowanych w 1930 i przetrzymywanych w więzieniu w Brześciu. Mechanizm odbył się X 1931-I 1932 w proces brzeski.
• Kim był EMIL KRUKOWICZ PRZEDRZYMIRSKI Co zrobił oficer artylerii. Od 1918 w Wojsku Polskim. W 1920 dowódca pułku artylerii, później na różnych stanowiskach, w tym 1927 szef Departamentu Artylerii Min. Spraw przedrzymirski-krukowicz emil.
• Kim był KURDYJSKI PROBLEM Co zrobił na terenach Turcji, Iraku i Iranu jest walka narodu kurdyjskiego (około 22 mln) o swoje niepodległe kraj. To jest największy naród na świecie, który nie ma problem kurdyjski.
• Kim był ANDRZEJ POTOCKI Co zrobił latach 1886-90 w austr. służbie dyplomatycznej; od 1895 poseł do Sejmu Krajowego i wiedeńskiej Porady Państwa; od 1903 namiestnik Galicji; zwolennik potocki andrzej.
• Kim był ŚLĄSKICH TKACZY POWSTANIE Co zrobił tkaczy 3-5 VI 1844 w Bielawie i Pieszycach na Dolnym Śląsku, wywołane gwałtownym obniżeniem płac, bezrobociem i drożyzną; stłumione poprzez wojsko prus powstanie tkaczy śląskich.
• Kim był PODSTAW U PRACA Co zrobił oświatowo-kulturalnej dla ludu jako podstawy narodu (stąd nazwa); spopularyzowana poprzez pisarzy i publicystów pozytywistycznych. P.u.p. najsilniej rozwijała praca u podstaw.
• Kim był PANCERNI Co zrobił z rycerzy noszących pancerz-zbroję; 2. w XVII i XVIII w. rodzaj jazdy pol. autoramentu nar. zorganizowanej w chorągwie (80-150-konne) uzbrojonej w szable pancerni.
• Kim był PERÓN EVITA, MARIA EVA Co zrobił polit., początkowo aktorka radiowa, żona J. Perona. Od wyboru J. Perona na prezydenta Argentyny (1946) gł. jego doradca i min. zdrowia i pracy; w swej perón evita, maria eva.
• Kim był PIĘŚCIAK Co zrobił z najstarszych narzędzi tnących produkowanych poprzez homo erectus przez obtłuczenie kamienia (gł. krzemienia), w kształcie migdału, owalnym bądź trójkątnym pięściak.
• Kim był PIĘCIOLATKI Co zrobił rozwoju gosp. wykonywanych w ZSRR od 1929. Pierwsza, do 1934, była okresem wznoszenia ogromnych budowli socjalizmu (zakładów metalurgicznych na Uralu, fabryki pięciolatki.
• Kim był PONCJUSZ PIŁAT Co zrobił latach 26-36 n.e. Jego rządy niejednokrotnie wywoływały stworzenia Żydów. W 36 został odwołany do Rzymu po brutalnym zduszeniu stworzenia Samarytanów. Zobacz piłat poncjusz.
• Kim był JÓZEF PIŁSUDSKI Co zrobił Państwa, marszałek. Od 1892 w PPS, zapisał się jako wydawca gazety Robotnik , w 1905 artysta Organizacji Bojowej PPS, od 1906 lider PPS - Frakcji Rewolucyjnej piłsudski józef.
• Kim był PINAKIEL Co zrobił w architekturze gotyckiej strzelisty obiekt z kamienia wieńczący wieżyczki, przypory i tym podobne; dekorowany liśćmi, skończony kwiatostanem pinakiel.
• Kim był AUGUSTO UGARTE PINOCHET Co zrobił przejął władzę drogą zamachu stanu 11 IX 1973, obalając prezydenta Salvadora Allende. 1974-1990 prezydent państwa. Zdelegalizował wszystkie partie polit pinochet ugarte augusto.
• Kim był WIELKI I PIOTR Co zrobił Od 1682 panował oficjalnie, naprawdę od 1689. Od 1721 cesarz Rosji. Dokonał olbrzymich reform wewn. dążąc do modernizacji Rosji. Jego działalność dotyczyła piotr i wielki.
• Kim był GRZEGORZ PIRAMOWICZ Co zrobił ksiądz, pedagog, poeta, sekretarz Komisji Nauki Narodowej, wizytator szkół, autor między innymi Powinności nauczyciela piramowicz grzegorz.
• Kim był PIREUS Co zrobił aglomeracji Aten, w staroż. miasto i od wojen perskich gł. port Aten połączony z nimi w V w. przed naszą erą Długimi Murami. Odegrał najważniejszą rolę w pireus.
• Kim był TADEUSZ PISKOR Co zrobił Związku Strzeleckiego, później w Legionach. W Wojsku Polskim na różnych stanowiskach sztabowych, adiutant Naczelnego Wodza i szef oddziału operacyjnego piskor tadeusz.
• Kim był CHIŃSKIE PISMO Co zrobił pierwotnie obrazkowe, dziś ideograficzno-fonetyczne, współcz. w zastosowaniu około 3-6 tys. znaków pismo chińskie.
• Kim był EGIPSKIE PISMO Co zrobił w staroż.; najstarszą wersją było p. obrazkowe, w formach rozwiniętych występowało w trzech odmianach - hieroglify, pismo hieratyczne i demotyczne pismo egipskie.
• Kim był HIERATYCZNE PISMO Co zrobił w staroż. Egipcie stosowane poprzez kapłanów, pisane tuszem gł. na papirusie, wersja uproszczona w relacji do hieroglifów pismo hieratyczne.
• Kim był KLINOWE PISMO Co zrobił odmiana pisma stworzona poprzez Sumerów, nazwa od kształtu znaków odciskanych na glinianych tabliczkach dzięki kawałka trzciny. Miała charakter ideograficzno pismo klinowe.
• Kim był MŁODSZY WILLIAM PITT Co zrobił mąż stanu, syn Williama Starszego; premier W. Brytanii 1783-1801 i 1804-06. Zjednoczył W. Brytanię z Irlandią (unia z 1800), uporządkował kwestie finansowe pitt william młodszy.
• Kim był STARSZY WILLIAM PITT Co zrobił mężów stanu. Wig. W latach 1756-61 min. spraw zagr.; premier W. Brytanii 1756-61 i 1766-68. Głośny z rozbicia potęgi Francji w wojnie siedmioletniej (1756-63 pitt william starszy.
• Kim był PIUS IX, GIOVANNI MARIA MASTAI FERRETTI Co zrobił zwolennik liberalizmu i samodzielności Włoch; w trakcie rewolucji 1848 opuścił Rzym, po powrocie w 1850 umacniał autorytet papiestwa, zwalczał ruchy nar. w pius ix, giovanni maria mastai ferretti.
• Kim był PIUS XI, ACHILLE RATTI Co zrobił 21 nuncjusz papieski w Polsce, później kardynał i arcybp Mediolanu. W 1929 podpisał z Włochami traktaty laterańskie w kwestii utworzenia państwa Watykan i pius xi, achille ratti.
• Kim był PIUS XII, EUGENIO PACELLI Co zrobił Próbował zapobiec wybuchowi II wojny świat. drogą dyplomatyczną. Przyczynił się do stworzenia encykliki Piusa XI Mit brennender Sorge (1937), wyrażającej pius xii, eugenio pacelli.
• Kim był GOMUŁKI PLAN Co zrobił przedstawiony w 1963 poprzez I sekr. KC PZPR W. Gomułkę jako modyfikacja planu Rapackiego; proponował zamrożenie zbrojeń jądrowych w Europie Środk plan gomułki.
• Kim był MARSHALLA PLAN Co zrobił dla zniszczonej II wojną świat. Europy nazwany od amer. sekr. stanu George'a Marshalla, przedstawiony 5 VI 1947 wspólnie z propozycją międzynar. konferencji w plan marshalla.
• Kim był PUŁAWSKI PLAN Co zrobił Czartoryskiego w 1805; Rosja miała uderzyć na Prusy (podejrzewane o porozumienie z Napoleonem) i odebrać im ziemie pol., na których miała być ogłoszona jakaś plan puławski.
• Kim był RAPACKIEGO PLAN Co zrobił poprzez polskiego min. spraw zagr. A. Rapackiego zakładał powstanie bezatomowej strefy bezpieczeństwa w Europie Środk. Miał służyć zmniejszeniu napięcia plan rapackiego.
• Kim był SCHLIEFFENA PLAN Co zrobił dwa fronty przygotowany poprzez szefa niem. sztabu generalnego (1891-1905) gen. A. von Schlieffena. Zakładał atak na Francję od pn. wsch. przez nieumocnioną plan schlieffena.
• Kim był PLAN SZEŚCIOLETNI 1950-55 Co zrobił PRL, z naciskiem na przemysł ciężki i postęp środków produkcji kosztem dóbr konsumpcyjnych dla ludności. Największą inwestycją był kombinat metalurgiczny plan sześcioletni 1950-55.

Dane historyczne, bohater, życiorys

Analiza danych historycznych. Analiza wydarzeń z historii. Kim była pani? Co zrobiła ta osoba? Biografia obywatela. Jakie zasługi, kto to był dla Polski.